«Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі. Адамға көз, құлақ, тіл қандай керек болса, халыққа газет сондай керек»
Ахмет Байтұрсынов

Әлеумет

Әлеумет

Паровоз тізгіндеген қазақ қызы

Паровоз тізгіндеген қазақ қызы

Биыл Қазақстан теміржолының құрылғанына 120 жыл. Тарихы сонау 1904 жылдан басталатын шойын жолдың құрылысы, онда еңбек еткен теміржолшылар туралы айтқанда, Түркісіб теміржолын, бұрынғы Луговой, қазіргі Түркісіб станциясында паравозшы болған Забира Жүсіпова жайлы деректерді айналып өте алмайсыз.

Ұлыс дәмі ұсынылып, халық әні шырқалды

Ұлыс дәмі ұсынылып, халық әні шырқалды

Бүгінгідей техника ғасырында кешегі ата-әжелеріміздің қол еңбегімен әзірлеген, астарында ұлағаты мол тұрмыстық тұтыну құралдарының ұмыт болып бара жатқаны рас. Өткенін біліп өскен баланың болашағы жарқын болары белгілі. Осыны ескерген Д.А.Қонаев атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханас...

Жаз қызығы жайдарлы

Жаз қызығы жайдарлы

Оқу жылы аяқталысымен «Жаз жайнатып, күн күлдіріп біз лагерьге барамыз», – деп шалқыта шырқап, лагерьге асығатын балалар аз емес. Облыс аумағында балаларға жайлы демалыс сыйлайтын лагерьлер баршылық. Соның бірі – Меркі ауданында орналасқан «Жұлдыз» лагері.

Шелжіден шыққан ойшылдар

Шелжіден шыққан ойшылдар

Жамбыл жерінің жақұт мекендерінің қатарында тарихи маңызға ие Шелжі шаһары да бар. Тарихшылар Шелжіде алтын мен күміс кеніші болғандығын, бағалы заттардан білезіктер мен шолпылар, сырғалар жасалғандығын айтады. Кен орны болған соң әрине, қалалар мен қорғандар болатыны анық. Орта азиялық тарихшы Әбу...

Тритикалемен табысын тасытқан шаруа

Тритикалемен табысын тасытқан шаруа

Дәл қазіргі уақыт шаруалар үшін қарбаласқа толы. Ерте көктемде алқапқа сепкен дәнінің астығын орып, малдың қысқы азығын жинап, даланы думанға толтырып жүр. Кезіккен әрбір кедергі үлкен сабақ беретіні рас, былтырғы қуаңшылықта егіннің де, жайылымның да жайы болмағаны біраз істі тұралатып кеткені есте...

Жасанды жаңбыр: ақиқат па, аңыз ба?

Жасанды жаңбыр: ақиқат па, аңыз ба?

Өткен аптада Қазақстан халқы шіліңгір шілдеде жауған толассыз жауынға таң-тамаша болды. Мұндай таңданысқа толы резонанс әлеуметтік желіде жиі байқалуда. Әсіресе, Алтай Айнабек есімді өнертапқыштың жасанды жаңбыр жаудыратын қондырғыларының мүмкіндіктері ақпараттық кеңістіктегі негізгі тақырыпқа айнал...

Борышымен болашағын байланыстырған сарбаз

Борышымен болашағын байланыстырған сарбаз

Егемен ел атанған сәттен-ақ біздің елімізде өзге жұрттар секілді ең әуелі мемлекеттің қауіпсіздігіне айрықша көңіл бөлінді. Тәуелсіздіктің елең-алаң шағында ел ішіндегі тыныштықты қатаң сақтау – кезек күттірмейтін мәселе болғаны рас. Себебі, «жау жоқ деме, жар астында» дегендей, ол кезеңде бүтіндей...

Көкпаршылардың көмегі көпке үлгі

Көкпаршылардың көмегі көпке үлгі

Қайырымдылық – адамзат бойындағы ерекше қасиет. Мұқтаж адамдарға жасаған қайырымдылықтың қайыры молынан қайтады. Ал, көңіліңнің тазалығы мен қолыңның ашықтығы көпшілік арасында мерейіңді өсіреді.

Жастарды жат ағымнан сақтау міндет

Жастарды жат ағымнан сақтау міндет

Адам дүниеге келген кезде ата-анасының таңдаған дінінің аясында өмір сүре бастайды. Уақыт өте келе қай дінде болатын- болмайтындығын таңдауға құқылы. Қазақстан – зайырлы мемлекет. Яғни, белгілі бір дінді таңдап, сол діннің шарттарымен ғана жүрмейді. Елімізде 130-дан астам ұлт пен ұлыс өмір сүреді, д...

Қасиетті орынның қадірін кетірмейік

Қасиетті орынның қадірін кетірмейік

Әлімсақтан мұсылман екеніміз белгілі. Бабаларымыз ешқашан Құдайға деген құлшылығы мен сеніміне сызат түсірмеді. Ең бастысы ниет түзу болды. Қазір ше? Құлшылық жасаймын деген кісіге мешіт саны жеткілікті. Қай құлшылық орнына барамын деп ешкім бас қатырмайды. Қадам аттаса алдынан мешіт шығады. Шалғай...

Кейуана неге мұңайды?

Кейуана неге мұңайды?

Кішкентай кезінен бері бар қиындығына төзіп, түн ұйқысын төрт бөлген, бар тапқан-таянғанын баласының аузына тосып, қатарынан қалдырмауға барын салып, мәпелеп өсірген ата-ана қарттар үйіне лайық па? Әл-қуаты кемігенде қарттар үйіне апарып тастау деген біздің халықта бұрын жоқ еді.

Шекара маңындағы елді мекендер қолдаудан шетқалмаса

Шекара маңындағы елді мекендер қолдаудан шетқалмаса

Шекара маңында орналасқан елді мекендер – мемлекеттің айнасы. Шетелден кіретін қонақтар ең әуелі көрген жеріне қарап, сол мемлекет туралы алғашқы ойды қалыптастырады. Сондықтан да болар, Қырғызстанмен шекаралас орналасқан облысымыздың билігі мемлекеттік аумақты шеттестіретін өңірде орналасқан ауылда...

Түркістан тәуелсіздігін ту еткен күрескер

Түркістан тәуелсіздігін ту еткен күрескер

Киелі Әулиеата жері ғұламалар мен ойшылдардан бөлек, талай қайраткерлерді қанат қақтырды. Олар парасат пен танымның темірқазығы – туған жерінен түлеп ұшып, өркениет пен руханияттың ордасы саналған түрлі ортағасырлық шаһарларда қызмет етті. Соның бірі – кеңестік биліктің кесапатынан сақтанып, Ауған д...

Тұлға тағдырын танытқан туынды

Тұлға тағдырын танытқан туынды

ХХ ғасырдың 90-жылдарының екінші жартысынан Мырза Мұхаммед Хайдар Дулатидың мұрасына елімізде кең көлемде бетбұрыс жасалып, көптеген ғалымдар назар аударып, ол мемлекет қайраткері, қазақ халқының тұңғыш тарихшысы деп қабылданып, мұраларына баса көңіл бөлінді. Ғалым бабаның жарқын істері мен күреске...

Дән сеуіп, дәулет терген диқан

Дән сеуіп, дәулет терген диқан

Егінге орақ салған қордайлықтар бүгінде алқап басында тынымсыз еңбек етуде. Онымен бірге мал азығын дайындау жұмыстары да қатар атқарылу үстінде. Мәселен, Сұлутөр ауылдық округіне қарасты «Жас қанат» шаруа қожалығы мал азығы үшін өз егіс алқабынан бір мың рулон мал азығын жинап алды. Қожалық жетекші...

Тілсіз жау тосыннан төнбесін десек...

Тілсіз жау тосыннан төнбесін десек...

Жаз маусымы басталысымен-ақ күннің күрт ысуына байланысты табиғи өрттің орын алу қаупі жиілейді. Оның үстіне, бұл мезгіл аңқа кептірген аптап ыстықпен басталғаны баршаға белгілі. Ендеше, осындай аптап ыстық пен қуаңшылық кезеңінде дала төсіндегі, ормандардағы өрт қауіпсіздігі ережелерін сақтаудың ма...

Көңіл сұрау ма, көңілге қаяу ма?

Көңіл сұрау ма, көңілге қаяу ма?

Қазақта жақсы жоралғылар көп. Соның бірі – көптен бері сырқаттанып жатқан кісінің көңілін сұрау. Төсекке таңылып жатқан кісінің көңілін аулауға арналған қазақтың осындай жақсы дәстүрі үзілмей келеді. Оған да шүкір.

Жақұт тұнған Жікіл шаһары

Жақұт тұнған Жікіл шаһары

Талайғы тарихқа куә Жамбыл өңірі Орта Азия өркениетіне де өлшеулі үлес қосқан мекен. Мұнда шығыстық шайырлардың жыр-дастандарына арқау болған Тараз, Хамукат, Баласағұн, Құлан сынды шаһарлар орналасқан. Орта ғасырда Жібек жолының бір тармағы өткен бұл аймақ көпестер мен саудагерлердің тұрағына айналы...

Нан пісіріп, нәсібін тапқан

Нан пісіріп, нәсібін тапқан

Тараз қаласының «Арай-2» алқабындағы үйіміздің қасында шағын нан сататын дүңгіршек бар. Оның алды тапсырыс берушілерден босамайды. Ол жерде Мұратжан деген бір ғана жігіт еңбек етеді. Ұлты – өзбек. Ебін тапқан азаматтың еңбегі екі қолға бір күрек таппай жүрген талайға үлгі деп айтсақ, артық болмас.

Ана тәрбиесі – тағылым бастауы

Ана тәрбиесі – тағылым бастауы

Қоғамның басты мәселесі – отбасы құндылығын сақтау. Әрбір шаңырақтың «ауа-райы» қоршаған ортаға әсер етеді. Қазіргі ата- ананың өмірлік ұстанымы әртүрлі. Кейбір ата-ана отбасындағы берекені баласының қарыны тоқ, көйлегі көктігімен өлшейді. Көптеген үйдің отағалары да осындай пікірде жүр...

Қылмыс хроникасы

Қылмыс хроникасы

Қылмыс хроникасы

Сан соғып қалмас үшін сақтық қажет

Сан соғып қалмас үшін сақтық қажет

Егер сізге баз біреу еш қиындықсыз, артық қимылсыз екі еседен астам пайда табуға мүмкіндік беретін жол нұсқаса, алдыңызда тұрған алаяқ екеніне күмәніңіз болмасын. Сондай-ақ, аяқ астынан уәкілетті мемлекеттік органдар мен екінші деңгейлі банк қызметкерлері қоңырау шалса, тіпті, «құжатын» көрсетіп тұр...

Заңмен тыйым салынбай, зардабы азаймайды

Заңмен тыйым салынбай, зардабы азаймайды

Ғаламды ақпарат ағыны жайлаған дәуірде әлеуметтік желінің де ықпалы арта беретіні түсінікті. Әлеуметтік желі бүгінде көптеген қолжетімділік пен мүмкіндіктер мекеніне айналды. Бірі мұнда өз кәсібін дөңгелетсе, бірі талантын танытып, аудитория қалыптастырып жатады. Десе де таяқтың да екі ұшы бар. Өкін...

Саябақта саз, клубтарда күй күмбірлемейді

Саябақта саз, клубтарда күй күмбірлемейді

Қазір жаз мезгілі болғандықтан, тұрғындардың көпшілігі демалыста. Күннің бату ұзақтығына байланысты кешкілік серуенге шығатын адамдар аз емес. Көпшілікке саябақтағы серуен ұнайтынын көріп жүрміз. Бірақ ажары артып, адам аяғы үзілмейтін сол саябақтарда мәдени-рухани шаралардың мәйегі жоғалмаса екен д...

Меркідегі «Мәңгі мұздықтар мекені» немесе Біз білмейтін «Бүркітұя» шатқалы

Меркідегі «Мәңгі мұздықтар мекені» немесе Біз білмейтін «Бүркітұя» шатқалы

Алатау мен Қаратауды жалғап жатқан өңірдің тұмса табиғаты көрген көздің жауын алатыны рас. Қойнауына сан мың тарихтың дарқпыртын дестелеп, талай ақын-жыраудың жыр жолдарын кестелеген өңірдің өн бойында талай сыр бүгіліп жатқаны да жасырын емес. Бір ғана мысал, Меркі баурайында орналасқан «Бүркітұя»...

Артында өшпес өнегелі із қалды

Артында өшпес өнегелі із қалды

Бүгінде көзі тірі болғанда 100 жасқа толатын әкемізді, 98 жасқа толар анамызды өмірлерінің жалғасы – балалары, ағайын туыстары мен немерелері болып туған ауылында әруақтарына құран бағыштап, есімізге алып, кейінгі ұрпақтары ұмытпай жүрсін деген оймен үлкен ас беріп жатырмыз.

Бір ауыз сөз...

Бір ауыз сөз...

«Өмірде сөзден құдіретті ешнәрсе жоқ. Өйткені, ең тәтті де – тіл, ең ащы да – тіл, ең жұмсақ та – тіл, ең қатты да – тіл. Қызыл тілден қан да тамады, бал да тамады», дейді емес пе атам қазақ. Мән беріңізші, осы сөздерде қаншама философиялық ой жатыр? Сөзді қадірлей білген, сөзге тоқтаған қазақ хал...

Қылмыс хроникасы

Қылмыс хроникасы

Қылмыс хроникасы

Құмар ойынның құрығына түспейік

Құмар ойынның құрығына түспейік

Жасыратыны жоқ, бүгінде адал еңбек етіп, бейнеттің берекесіне бөленудің орнына ауырдың үсті, жеңілдің астымен жүріп қалтасын қампайтқысы келетіндердің қатары көбейген. Бәс тігуден алдына жан салмайтын мұндайлар букмекерлік кеңселер мен тотализаторлардың торына түсіп, тапқан-таянғанын желге ұшырып жа...

«Жазда апамның ауылына»…

«Жазда апамның ауылына»…

Биыл осы қаладағы бір немерем бастауыш сыныпты тәмамдады, енді бірі балабақшаны бітірді. Екеуі де жазғы демалысқа шыққалы үйде. Ата-аналары болса ертеден қара кешке дейін жұмыста. Апасы мен атасы – біз де зейнет жасына жете қойған жоқпыз.

38 елді мекенге табиғи газ тартылуда

38 елді мекенге табиғи газ тартылуда

Аймақ басшысы Ербол Қарашөкеев Жаңатас қаласындағы табиғи апат салдарын жою және қалпына келтіру жұмыстарын жеделдетуді тапсырды. Бұл туралы ол кезекті аппараттық кеңесте айтты.

Ауқымды еңбектің алғысы

Ауқымды еңбектің алғысы

Теміржол – ел экономикасының күрделі де ауқымды саласы. Деректерге сүйенсек, еліміздегі еңбеккерлердің 1 пайызын теміржолшылар құрайды екен. Еліміз бойынша жүктің 70 пайызы, жолаушылардың 60 пайызы осы теміржол бойымен, отарбамен тасымалданады. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев та өзге сала өкі...

Жазғы жемістердің сапасына бақылау бар ма?

Жазғы жемістердің сапасына бақылау бар ма?

Жаз келе салысымен қара базарда қауын-қарбыздан аяқ алып жүре алмаймыз. Базарды қойып, көше бойларында да үйілген жемістерге еміс-еміс көз түседі. Алайда, барлығы дерлік көрші өңірлерден келген бақша дақылдары. Сарыағаш, Шардара, Арыс, тағысын тағы… Мұндайда «Жамбылдың ыстық аудандарында қауын-қарбы...

23 мың жыл бұрынғы жәдігер табылды

23 мың жыл бұрынғы жәдігер табылды

Сарысу ауданындағы алғашқы адамдардың тұрағы – «Ақтоғай» үңгірінде тарих ғылымдарының докторы, ұлттық музейдің бас ғылыми қызметкері, академик Жәкен Таймағамбетовтың жетекшілігімен халықаралық бірлескен археологиялық экспедиция ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізуде. Экспедиция құрамында Ұлттық музейді...

Жыл үздіктері анықталды

Жыл үздіктері анықталды

Қай салаға болсын жаңа есімдер керек. Аға буынның орнын басатын алғыр жастарды іздеу, оларды қолдау қашанда маңызды. Осы орайда, облыс әкімдігі мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасына қарасты халық шығармашылығы орталығының ұйымдастыруымен «Жаңа есім-2024» жобасы биыл бесінші мәрте жоғары дең...

Екі қолға бір күрек

Екі қолға бір күрек

Нарықтық қатынасқа көшкелі біздің елімізге де жұмыссыздық деген ұғым таңсық емес, таныс құбылысқа айналған. Қайсыбір азаматтарымыз оқу бітіріп, дипломы қолына тие салысымен-ақ жұмысқа орналасудың қиындығымен бетпе-бет келсе, енді біразы бұл мәселемен кешірек болса да кезігуде. Жұмыссыздықтың не екен...

Тәуелсіз Қазақстан әдебиетінің өлшемін биіктеткен туынды

Тәуелсіз Қазақстан әдебиетінің өлшемін биіктеткен туынды

Қазіргі таңда әдебиетіміздің орта буын өкілі болып табылатын Әділбек Ыбырайымұлының есімі мен шығармашылығы көзі қарақты қауымға көптен таныс. Шығармашылық жолын қазақ қаламгерлеріне тән үрдіспен өлең-жыр жазудан бастаған ол – бүгінде бірқанша күрделі романдар мен әңгіме, хикаяттардың авторы. Солард...

Көріктілер байқауының көксегені не?

Көріктілер байқауының көксегені не?

Өткен ғасырдың сексенінші жылдарының соңында, тоқсаныншы жылдардың басында кеңестік одақ құрсауындағы республикамызда ептеп жылымық жылдар лебі есе бастаған.

Жүрегі ел деп соққан жомарт жандар

Жүрегі ел деп соққан жомарт жандар

Арғы бабаларымыздан жалғасып келе жатқан құндылықтар – қазақы болмысымыздың темірқазығы. Оған ешкімнің де таласы жоқ. Қай кезде де жақсылық жасау, қамқорлық көрсету, өзгеге қол ұшын беру – сауапты іс. Шариғатта да Мұхаммед Пайғамбардың: «Жақсылықта жарысыңдар» деген хадисі барын білеміз. Яғни, өзге...

Жолдың жайын білетін Жұмахан

Жолдың жайын білетін Жұмахан

Кәсібін сүйіп, өз ісіне адалдық таныту – еңбек адамының ең асыл қасиеті. Өйткені, нағыз еңбек адамы ғана жанын салып жұмыс істеп, табысын маңдай терімен табары анық. Сондай жанның бірі – Жұмахан Шәкірбай. Кейіпкеріміз бұл күнде «Жол активтері ұлттық сапа орталығының» облыстық филиалында жетекші сара...

Қазақтың тұңғыш антропологын танисыз ба?

Қазақтың тұңғыш антропологын танисыз ба?

Қылышынан қан тамған кеңестік кезеңді тарихшылар қазақ тарихындағы қанды дәуір деп сипаттайды. Иә, ол тар кезең талай асылдарымызды жалмады, тұтас ел зұлматты жылдардың бейкүнә құрбанына айналды. Бұл біздің тарихымыздағы пышақтың жүзімен кесіп тастасаң да, қара топырақпен көмсең де жасыра алмайтын а...

Жеті мың жамбылдық тегін заң көмегін алды

Жеті мың жамбылдық тегін заң көмегін алды

Енді аз қамтылған және көпбалалы отбасылар, тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандары, І-ші және ІІ-ші санаттағы мүгедектер, зейнеткерлер тегін құқықтық кеңес ала алады.

Біз кімдерді «жұлдыз» санап жүрміз?

Біз кімдерді «жұлдыз» санап жүрміз?

Біздің қоғам қазір кілең жұлдыздар қаптаған қоғам болды. Әлеуметтік желіде оқырман саны көп адамның бәрі жұлдыз. Аузы бос елдің аңдығаны екі фонограммасы бар әншінің жүрген- тұрғаны, бір жарнама мен бейнебаянға түскен актердің отырған-күлгені, желіде тікелей эфир өткізетін коучтер мен блогерлердің б...

Ұялы байланыстың зардабын ұмытпайық

Ұялы байланыстың зардабын ұмытпайық

Бүгінде қоғамды ұялы телефонсыз елестету мүмкін емес. Тіпті алыстағы ауылдардың өзінде байланыссыз үй кемде-кем.

Қауіптің басы – ескертуді елемеу

Қауіптің басы – ескертуді елемеу

Біздің өңірде соңғы кездері табиғи апаттар жиі орын алып жүр. Сол апаттың салдары адам өмірі мен мал-мүлікке қауіп төндіруде. Төнген қауіпке қарсы күрес қаншалықты дәрежеде іске асып жатқанын нақты білу де қиын. Дейтұрғанмен, кез келген табиғи апаттың алдын алуға арналған шараларды күшейте түсу маңы...

Сақтыққа салғырт қарамаңыз!

Сақтыққа салғырт қарамаңыз!

Бүгінгі таңда облыс аумағында халқы тығыз немесе оларға тікелей жақын орналасқан, қолжетімді және шомылуға жарамды 120-ға жуық су айдыны бар. Жаз мезгілі бастала салысымен айдындарда адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесінің өзектілігі артады.

Өңірдегі сирек кездесетін өсімдіктер

Өңірдегі сирек кездесетін өсімдіктер

Еліміздің флорасында 5700-ге жуық түр болса, соның мыңға жуығы сирек кездесетін өсімдіктер. Ботаникада мұндай түрді реликті өсімдіктер деп атайды. Реликті өсімдіктер жасыл әлемнің тарихы мен эволюциясының куәсі. Сондықтан сирек кездесетін өсімдіктерді қорғау және көбейтуге үлкен мән беріледі. Олар б...

Флористиканың сіз білмейтін сыры көп

Флористиканың сіз білмейтін сыры көп

Гүл – Жаратқанның жер бетіндегі жаратылыстарының ең сұлуы. Бойына ғаламның бар әсемдігі мен нәзіктігін жиған осы бір әдемілік әр мерекеміздің сәні, риясыз көңіліміздің өлшеусіз баламасы іспетті. Тарих атаның қоржынында гүл хақында аңыз бен әфсананың неше томы жатқанын ешкім білмейді. Алайда, Жер-ана...

Экологиялық педагогиканың тұңғыш негізін қалаған

Экологиялық педагогиканың тұңғыш негізін қалаған

Елімізде 2020 жылдан бастап қазақ жерінен шыққан тарихи тұлғаларымыздың мерейтойлары кең көлемде өткізілуде. Мысалы, әмбебап ғалым Әбу Насыр әл-Фарабидің 1150 жылдығы, хакім Абайдың 175 жылдығы, тұңғыш ағартушы-педагог Ыбырай Алтынсариннің 180 жылдығы, ұлт ұстазы Ахмет Байтұрсыновтың 150 жылдығына а...

Сала үздіктері марапатталды

Сала үздіктері марапатталды

Су – тіршілік көзі. Адамзат пен табиғатқа нәр беретін суды реттейтін өз мамандары бар. 9-шілде аталған сала қызметкерлерінің кәсіби мерекесі. Бұл мереке біздің елде 2019 жылдан бастап күнтізбеге еніп, аталып келеді. Мерекеге орай, «Қазсушар» республикалық мемлекеттік кәсіпорны облыстық филиалының мә...