«Газет – халықтың көзі, құлағы һәм тілі. Адамға көз, құлақ, тіл қандай керек болса, халыққа газет сондай керек»
Ахмет Байтұрсынов

Әдебиет

Әдебиет

Бүлдіршіндер ертегілер еліне саяхаттады

Бүлдіршіндер ертегілер еліне саяхаттады

Бала санасына ұлттық құндылықтарды ерте жастан сіңіру — келешекте елжанды азаматтардың қалыптасуына әсер етеді. Бұл ретте бүлдіршіндерді отансүйгіштікке тәрбиелеуді балабақшадан бастаған ләзім. Байзақ аудандық білім бөліміне қарасты «Мұрагер» бөбекжай-бақшасы бұл міндетті жоғары деңгейде орындауда.

Бірегей

Бірегей

Көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Жандар Кәрібайұлы туралы естелік-мақалаға осы тақырыпты жөн санадық. Сөйлесе – сөздің шешені, бастаса – істің көсемі, білімді, ойшыл, парасатты, белсенді асыл аға бұл теңеуге әбден-ақ лайықты. Беу, жалған дүние- ай! Жандар аға тірі болғанда, бүгінде сеңгірлі с...

Маңдайымызда маздаған мәңгілік жұлдыздар

Маңдайымызда маздаған мәңгілік жұлдыздар

Балалық шағымыздың естен кетпес естелігінің бірі – жұлдызды аспанға көз салу еді. Оған қолымыз жетпейді, тек алыстан бақылап тұрамыз. Түсінуімізше, бұл ұғым биік, қол жетпес, дара деген мағынаны білдіреді. Бірақ жүйелі ойланып қарайтын болсақ, өзіміздің тарихымызда ғұмыры қысқа қаншама жұлдыздар бол...

Жастық шақтың жаршысы

Жастық шақтың жаршысы

Ертеңін ойлаған ел қашанда мәдениетін мәпелеп, руханиятына аса жанашырлықпен қараған. Себебі өнер мен білім, тіл мен діл өркениеттің негізгі діңгегі саналады. Осы бағытта елімізде жас ақын-жазушыларды, шығармашылық иелерін қолдау ісі кешенді түрде жалғасын тауып келеді. Бұған Алматы қаласында «Абай»...

«Қалықтап ақ қанат ақ қар...»

«Қалықтап ақ қанат ақ қар...»

Ақын өзі өмірден көріп, көкейіне түйгенін көркем сөзбен кестелеп, өзгелер тәлім алуы үшін өлең жазып, рухани құндылықты арттырады. Мағынасы терең, өрнекті өлеңді жан азығы десек, артық емес. Себебі, ол адамгершілік пен шыншылдықтың, әділеттілік пен адалдықтың негізін қалайды. Сонысымен қаламгерді тә...

Тыйым салынған танымал туындылар

Тыйым салынған танымал туындылар

Кэтрин Стокеттің «Қызметші» романында кейіпкерлердің бірі тыйым салынған әдебиеттер туралы былай дейді: «Тыйым салынған кітаптарды мен үнемі Калифорниядағы кітап сатушыдан тапсырыс беремін. Егер Миссисипи оларға тыйым салса, кітаптар міндетті түрде оқуға тұрарлық деген сөз». Оның бұл пайымына қарсыл...

Өңір шаруашылығын өркендеткен

Өңір шаруашылығын өркендеткен

Жамбыл жері таяқ ұстап келгенге тұлпар мінгізіп, талай тарланбоздарды да түлеткен мекен. Әсіресе, мұнда өткен ғасырдың бас жағында Сұлтанбек Қожанов, Ораз Жандосов секілді Алаш қайраткерлері қызмет етіп, әр жылдары Міржақып Дулатов, Сәкен Сейфуллин, Сара Есова, Жүсіпбек Аймауытовтар табан тіреп, Қаб...

Сатира сандығы жаңа кітаптармен толықты

Сатира сандығы жаңа кітаптармен толықты

Оқырманды сүбелі сөз өнерімен ой жиегін, рухани жан дүниесін қалыптастыра отырып, елжандылыққа тәрбиелеу – кітапхананың мәдени жұмысының негізгі тапсырмасы. Осы мақсатта облыстық көзі көрмейтін және әлсіз көретін азаматтар кітапханасының ұйымдастыруымен Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегері, бе...

Ақыннан қалған мұралар

Ақыннан қалған мұралар

Белгілі тұлғалардың ұстаған заттары мен мұраларын сақтау қай кезде де маңызды. Еңбегі елдің есінде қалған атпал азаматтың бірі – шындықтың шырақшысы, ақын, сатирик Шона Смаханұлы. Тараз қаласында ақын атындағы №44 орта мектеп бар екені белгілі. Аталған мектепте 2014 жылы Шона Смаханұлына арналған му...

Шонаның шымшымалары

Шонаның шымшымалары

Шонаның шымшымалары

«Алтын қанат  арманым...»

«Алтын қанат арманым...»

Көрнекті сатирик-ақын, қайраткер тұлға Шона Смаханұлының туғанына биыл 100 жыл толып отыр. Әр жылдары қаламгердің «Тотияйын», «Әнші әтеш», «Жасырайық несіне», «Жымияды жеңешем» және тағы да басқа сатиралық кітаптары жарық көрген. Сонымен қатар, Шона Смаханұлы әдебиеттің сатира жанрында ғана емес, по...

Қаламгерге құрмет көрсетілді

Қаламгерге құрмет көрсетілді

Жамбыл жері қашанда қасиетті топырағынан шыққан таланттарын қолпаштап, құрмет төріне шығарудан айныған емес. Сондай таланттың бірі, таластық Үміт Битенова жуырда ғана алпысты алқымдап, ақынның мерейлі жасы өңірде дүркіреп өткен еді.

Бейнелеу өнерінің жауһарлары

Бейнелеу өнерінің жауһарлары

Қарапайым картинаның өзінде шексіз құдірет бар. Жай қарап отырған адам кейде көзін алғысы келмей қалады. Мұндай сәттерді жан дүниеге тыныштық іздеу сәті дейді. Әр кескіндеме өзінше бір әлем. Сол әлемнен жақсыны немесе жаманды көру өзіңе байланысты. Десек те, бір көргеннен жақсы энергия сыйлап, ой тұ...

«Құм мінезі» қалай жазылды?!

«Құм мінезі» қалай жазылды?!

Туған жердің кейде қу мединесі де перзентіне қуат беріп, қиялға қанат бітіретін кездер болады. Әйтпесе, сонау қияндағы Мойынқұмның да мінезі бар деп кім ойлаған?! Қазақ әдебиетінің жауһар туындысының біріне айналған өр Алтайдың тумасы Оралханның «Құм мінезі» туындысы да Жамбыл жерінің бір түкпірі Мо...

Талантты ақынды туған елімен қауыштырған кеш

Талантты ақынды туған елімен қауыштырған кеш

Өлең өлкесіне өзіндік лебімен, өрнегімен келген ақын Нұржан Қадірәліні қара сөзден хабары бар жанға таныстырып жатудың өзі артық. Жалынды жырлары арқылы өз дәуірінің талғампаз оқырмандары мен алдыңғы буын ағаларының назарын бірден аударған жас ақын бүгінгі поэзия әлемінде өзінің есім-сойын қалыптаст...

Көркем әдебиет баланы кемеңгерлікке тәрбиелейді

Көркем әдебиет баланы кемеңгерлікке тәрбиелейді

Ұстаздардың алдында шәкіртке сапалы біліммен қатар саналы тәрбие беру міндеті тұр. Тәрбие – білім берудің басты құралы. Даланың дана ұстазы әл-Фараби «Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген. Адамды биік белеске жеткізетін де, төменге құлдыратып тастап жіберетін де – тәрбие.

Кентаврлар, желдей ескен, жер жоқ олар жетпеген

Кентаврлар, желдей ескен, жер жоқ олар жетпеген

Өлең – өмір

Ту тіккен тұңғыш қаһарман

Ту тіккен тұңғыш қаһарман

Мен қос жұлдызды атақты шопан Жаз-ата – Жазылбек Қуанышбаевтың арқасында қазаққа, қазақ еліне танымал тұлғалармен етене таныс-біліс, қайсыбірімен дәмдес те болдым. Сол тұлғалардың бірі – Рейхстагқа Жеңіс туын бірінші болып тіккен батыр Рахымжан Қошқарбаев. Батыр жайлы бұрын да шамалы жазған болатынм...

Дулати мұрасы - тәрбиенің бастау бұлағы

Дулати мұрасы - тәрбиенің бастау бұлағы

Өзінің ерекше көзқарастарымен халық философиясының дамуына үлкен үлес қосқан ғұлама бабамыз Мұхаммед Хайдар Дулати болды. М.Х.Дулатидің философиялық тұжырымдарын талдау арқылы сол замандағы халқымыздың мәдени-тарихи құндылықтарын, ұлттық болмысының сипатын танып-біле аламыз. Оның шығармалары тарихпе...

«Маралтай оқулары» мәресіне жетті

«Маралтай оқулары» мәресіне жетті

Жамбыл облысы әкімдігінің қолдауымен Сарысу ауданы, Жаңатас қаласында жыл сайын ақын, Қазақстан Еңбек сіңірген қайраткері Маралтай Райымбекұлының шығармашылығына арналған облыстық «Маралтай оқулары» өтіп келеді. Аталған облыстық жыр додасы өңіріміздегі жас ақындарға рухани қолдау көрсетіп, таланттар...

Жаужүрек  Жәуіш батырдың  қылышы

Жаужүрек Жәуіш батырдың қылышы

Кең байтақ қазақ жерінде елі мен жері үшін басын бәйгеге тіккен батырларымыз аз емес. Туған халқының азаттығы үшін қолына қару алып, жанкешті жорықтарға қатысқан баһадүрдің бірі – Жәуіш батыр. Өкінішке қарай, жүректі ұлдың саналы ғұмыры халқымыздың тарихындағы ащы қасіретке айналған «Ақтабан шұбырын...

Кененді көпшілікке танытқан  Балуан Шолақ

Кененді көпшілікке танытқан Балуан Шолақ

Биыл белгілі ақын, композитор Кенен Әзірбаевтің 140 жылдығына орай, әйгілі тұлғаның өнерін бағалап, елге танылуына себепкер болған Балуан Шолақ жайлы сөз етсек дейміз.

Корея қаламгері Нобель сыйлығының иегері атанды

Корея қаламгері Нобель сыйлығының иегері атанды

Оңтүстіккореялық жазушы Хан Гаң «поэтикалық төкпесөзбен тарихи тыртықтың (жара) қыртысын жазып, адам жаратылысының астарын айшықтағаны үшін» әдебиет аталымы бойынша биылғы Нобель сыйлығын алды.

Ажары – әсем, дидары – көркем Таразым!

Ажары – әсем, дидары – көркем Таразым!

Тарихы тағылымға толы Тараздың тек ұлтымыздың ғана емес, күллі Түркінің шежіресінде алар орны айрықша. Орта ғасырда көпестер мен шайырлардың мекеніне айналған көне шаһардың азаттық жылдары ажары ашылып, көрсе көз тоймайтын көркем қалаға айналды. Бүгінде қала тұрғындарының саны артып, осында табан ті...

Муза – шығармашылықтың қайнар көзі

Муза – шығармашылықтың қайнар көзі

Шығармашылық адамдары үшін «муза» сөзі тым ерекше. Өйткені, өзгелер олардың ойлап тапқан ғажайыптарын көргенде міндетті түрде «Шабытты қайдан аласыз?» немесе «Музаңыз кім?» деп сұрақ қояды. Ал, бұл сұраққа әр дарын иесі әрқилы жауап береді. Мәселен, танымал суретшілерді алайық.

Шаһарды жырға бөлеген

Шаһарды жырға бөлеген

Абай атындағы қалалық орталық кітапханада облыстың 85 жылдығына және қала күніне орай кітапхана оқырмандарының шығармашылық әлеуетін көтеру, поэзияға қызығушылығын қалыптастыру мақсатында «Тарихы терең жыр-шаһар» атты кездесу кеші өтті.

Өлең – өмір

Өлең – өмір

АР АЙҚАЙЫ Білгенімді айтайын – жаратайын, (Теміржолшы болсам да қарапайым). Ақылыңа сезімің қарсы шықса, Жүрегіңмен тыңдағын ар айқайын! Сезім деген – бір тәтті түс көргенің, Жақсы ауылға қонғаның, түстенгенің. Ақыл деген аймақтың байлығы ғой Сол байлыққа сіңірген күш, еңбегін. Ардың жүгі а...

Шығармашылықта шекара болмайды

Шығармашылықта шекара болмайды

«Барлық адам қайраткер бола алады, бірақ өнер адамы бола алмайды», – дейді Фридрих Ницше. Шынында да, өнер деген жолы болғыш пенденің басына қонатын бақ. Жер бетіндегі күллі адам талантты, дегенмен араларынан жүзден жүйрік озып, дараланып тұратын айрықша жандар болады. Оларға тіпті денсаулықтарындағ...

Жалпыға ортақ Жарғантас, Кебекқашқан

Жалпыға ортақ Жарғантас, Кебекқашқан

Қасиетті Қаратау қаласының тау бөктерінде түйе өркешті жоталар кездеседі. Бастауын таудан алып, жылғалар мен бұлақтар ағып жатыр. Оның ең ірісі – Арбатас өзені. Сол Арбатастан сәл ғана әрірек жүрсеңіз, Жарғантас әулие бұлағы кездеседі. Жарғантас әулие бұлағы бастауын тау етегіндегі Көкбастау сайынан...

Ұрпақтар ұлықтаған ұлы тұлғалар

Ұрпақтар ұлықтаған ұлы тұлғалар

Қазақ халқы үшін ерен еңбегін сіңіріп кеткен тарихи тұлғалар жетерлік. Олардың қатарында заңғар тұлғалы үш бәйтерек – Сәкен Сейфуллин, Бейімбет Майлин және Ілияс Жансүгіров бар. Алаш арыстарының туғанына биыл 130 жыл толып отыр. Осыған орай, «Оқитын ұлт» республикалық жобасы аясында Шоқан Уәлиханов...

Орны бөлек ұстаздың...

Орны бөлек ұстаздың...

Орны бөлек ұстаздың..

Балалар әлемінің бағбаны

Балалар әлемінің бағбаны

Шоқан Уалиханов атындағы облыстық ғылыми әмбебап кітапханасында «Ел болып оқимыз» облыстық жобасы аясында «Шынайы шығармалары әдебиетімізбе бірге жасайды» тақырыбында белгілі балалар жазушысы, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының лауреаты Әлдихан Қалдыбаевты еске алу кеші өтті. Іс-шараны Ақпарат сала...

Дүниенің дерті – енжарлық

Дүниенің дерті – енжарлық

Адамзат баласы өзінің даму тарихында Жаратқан хақтан берілген аманат – ұрпақ өсіріп, оның амандығы мен өсіп-өркендеуі үшін талай мехнатты бастан өткеретіні ақиқат. Басына төнген қауіп-қатерлерге қайсарлығын қарсы қойып, күрескерлік жолды таңдап, алдағы ұлы мұраттарына жеткенше жанкешті ғұмыр кешетін...

Әлем ғалымдарының әрқилы әрекеттері

Әлем ғалымдарының әрқилы әрекеттері

Әлемді өзгерткен ұлы идеялардың авторлары ретінде танылған ғалымдардың жоғары интеллектуалдық қабілеттері ғана емес, сонымен бірге ғылымды алға жылжытуға мүмкіндік беретін қуатты шығармашылық әлеуеті де болған. Осындай алуан түрлі қасиеттердің үйлесуі көптеген ғалымдардың өзіндік әзіл-оспақ сезімі,...

Өрендер өңір тарихымен танысты

Өрендер өңір тарихымен танысты

Жамбыл аудандық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінде Шоқан Уәлиханов атындағы облыстық әмбебап-ғылыми кітапханасының ұйымдастыруымен «Оқитын ұлт» жобасы шеңберінде Жамбыл облысының 85 жылдығына орай, туған өлкеміздің тарихы мен мәдениетін дәріптеуге бағытталған «Қазыналы құтты мекен – Жамбылым»...

Таңертеңгілік

Таңертеңгілік

Есенғали РАУШАНОВ, ақын, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.

Мақал-мәтелге мән берсек...

Мақал-мәтелге мән берсек...

Бәріміз де күнделікті көріп жүрміз, қазір әсіресе жастар арасында «жаргон» сөздерді көп қолданады. Әлеуметтік желіде сөздерді қысқартып жазып, бірнеше сөзді біріктіріп айтып жүр. Бұл ана тіліміздің сөздік қорына залалын тигізетіні айдан анық. «Сөз мәйегі – мақал-мәтел» деп халық бекер айтпаса керек....

Талаптыда таланттар тоғысқанда

Талаптыда таланттар тоғысқанда

Асылында, адам баласының қалыптасуында туған жерінің түйір тасының да үлесі бар. Жер жәннаты – Жуалы да қазақ халқына он екі бірдей генерал мен ұлт қаһарманы Бауыржан Момышұлын, шындық шырақшысы Шерхан Мұртаза сияқты тұлғаларды түлеткен киелі мекен ретінде танылған. Әсіресе, бүгінде қалам ұстаған қа...

Ұлт ұстазының ұлағаты – ұрпаққа үлгі

Ұлт ұстазының ұлағаты – ұрпаққа үлгі

«Ахмет. Ұлт ұстазы» фильмінің шығармашылық тобы Ш.Мұртаза атындағы Халықаралық Тараз инновациялық институтының ұжымымен және студенттерімен кездесті. Кездесуге ҚР Еңбек сіңірген қайраткері, фильмде Ахмет Байтұрсынұлының рөлін сомдаған белгілі актер Байғали Есенәлиев пен фильмнің режиссері Мұрат Есжа...

«... Күзді арманға сенбейді деп кім айтты?»

«... Күзді арманға сенбейді деп кім айтты?»

Өмір алуан түрлі бояулармен әсерлі. Әсіресе төрт мезгілі, төрт түске боялатын төрт түрлі көркем кезеңімен ерекшеленеді. Осылардың ішінде күздің өзіндік келбеті, сарыала түске боялған дала көрінісі тым бөлек пейзаж.

Отыз жылдай ғұмыр кешіп, отты жырлар қалдырған

Отыз жылдай ғұмыр кешіп, отты жырлар қалдырған

Жыры барда ақынның аты өшпейді. Ал, ақынын ардақтауды алғаусыз міндеті санаған елдің көгеріп көктей түсері хақ. Жамбыл жұртшылығы бұл міндетті мүлтіксіз орындап келе жатқанына куәміз. Осы мақсатта облыстық Шоқан Уәлиханов атындағы облыстық әмбебап-ғылыми кітапхана ұжымы отыз жаста опат болған қазақт...

Сауытбекұлының су диірмені

Сауытбекұлының су диірмені

Белгілі жазушы Зейнолла Шүкіровтің бала кезінде түйеден құлаған сәттегі жарақатынан болған мүгедектіктен ұзақ жыл төсек тартып жатқаны мәлім. Десе де, рухы мықты қайсар қаламгер сынаққа мойымай тұшымды роман, повесть пен әңгімелер жаза білді. Ал, сондай қиын кезеңде жазушының жығылмауына сеп болған...

Жабайы алма

Жабайы алма

Қазақ әдебиетінде соғыс тақырыбын қаузаған қаламгерлер қатары қалың. Бұл ретте ең алдымен Бауыржан Момышұлы есімі ойға оралады. Алғаш болып аталған тақырыпты ғылыми тұрғыдан зерттеп, жауынгер психологиясына үңілген батыр шығармалары романтикалық ойдан ада реалистік кейіппен дамиды. Бұл тізбек Қасым...

Әдебиет айдынындағы бөлек әлем

Әдебиет айдынындағы бөлек әлем

«Қордайдың қоңыр Құлжасы» атанған қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, жазушы Несіпбек Дәутайұлының жарық жалғаннан кеткеніне де үш жылдың жүзі болды. Өңірдегі шығармашыл жастардың қамқоршысы болған қабырғалы қаламгерді еске алу мақсатында Шоқан Уәлиханов атындағы облыстық әмбебап-ғылыми кітапханада «Ә...

Шоқан Уәлихановтың Әулиеатаға сапары

Шоқан Уәлихановтың Әулиеатаға сапары

XIX ғасырда Қоқан хандығының зорлық-зомбылығына шыдамаған Жетісу өлкесі 1847 жылы тамызда Ресей қоластына өтуге ниет білдірді. Патша өкіметі аймақты билеп, бақылау үшін арнайы үлкен орда приставын құрды, Верный бекінісін салды. Осыдан кейін Ресей Қоқан қарауындағы жерлерге ауыз салды. 1851 жылы жазд...

Бекзат болмысты тұлға

Бекзат болмысты тұлға

Әр жылдың 22-ші тамызы күні еліміздің ару Алтайдан қарт Каспийге дейін созылып жатқан сайын даласында аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың рухына тағзым етіп, өмір есігін жапқан күнін ел болып еске алады. Өйткені, бұл күн – парасаттың жалғыз аяқ жолындай болған ұ...

Сертке соққан семсердей Сарбас ақын

Сертке соққан семсердей Сарбас ақын

Ноғайбай Дәулетбақұлы – қазақ тарихындағы ірі тұлғалардың бірі. Шу өзенін тел емген қазақ-қырғызға аты мәшһүр тұлғаның жанында небір жайсаңдар болғаны тарихтан мәлім. Қазіргі таңда Ноғайбай туралы кітап шығып, көптеген мақалалар жарияланды, жарияланып та жатар. Дегенмен, осындай ірі тұлғалардың жаны...

Ең әуелгі іс - руханият

Ең әуелгі іс - руханият

Тәуелсіздік! Қандай тәтті сөз десеңізші. Бағзы кездердегі ата-бабаларымыздың арман-аңсары болды ол! Оған қол жеткізгенімізге де биыл отыз үш жыл толғалы отыр. Міне, осынау жылдар ішінде Мемлекет басшысы біреу, қалғанымыз оған тіреу болып, ортақ мүдде аясына тығыз топтасып, бір жеңнен қол, бір жаға...

«Әдеби маркетинг» деген не?

«Әдеби маркетинг» деген не?

Ой еңбегі адам мүмкіндіктерінің ішіндегі ең құнды дүние.Әлемдік өнер мен әдебиеттің өзегі сөз екенін ескерсек, ой еңбегімен айналысып қаламымен өмірге теңдессіз туындылар әкелетін жазушылардың жұмысы жоғары бағалануы тиіс. Бұл үрдіс алыс-жақын шетелдерде жүйелі түрде жолға қойылған. Ал, бізде ше?

Қазақ әдебиетінің жаңа дәуіріндегі қаламгер

Қазақ әдебиетінің жаңа дәуіріндегі қаламгер

2005 жылдың күзі. Тараз Мемлекеттік университетінің акт залында сонау өткен ғасырдың 70-80 жылдарында поэзия сахнасына бітімі бөлек, болмысы басқа болып келіп, отыз бір жасында марқұм болған жерлесіміз Бауыржан Үсеновтің шығармашылығына арналған еске алу кеші өтті. Бұл кешке Алматыдан ақындар мен до...