Шақыру кезең-кезеңімен жүргізіледі. Оның бастапқы кезеңінде Ұлттық қауіпсіздік комитеті мен Мемлекеттік күзет қызметінің Шекара қызметі бөлімшелеріне үміткерлер іріктеледі. Қазан айында эстафетаны Қарулы Күштерді жасақтау үшін Қорғаныс министрлігі қабылдайды.

Шақыру науқаны желтоқсан айында Ұлттық ұланға іріктеумен аяқталады. Бүкіл процесті ұйымдастырудағы жетекші буын – «Smart әскери комиссариат» инновациялық жобасы. Оның басты мақсаты – азаматтардың ескертілуін түбегейлі оңтайландыру және шақыру рәсімін барынша ашық әрі тиімді ету.

– Жаңа жүйе мемлекеттік деректер базасымен интеграциялау үшін жасанды интеллектті пайдаланады. Бұл қылмыстық қудалауды, денсаулық жағдайын және отбасылық жағдайларды қоса алғанда, кейінге қалдыру немесе босатудың барлық заңды негіздерін ескере отырып, әскерге шақырылушылар туралы ақпаратты автоматты түрде жаңартуға мүмкіндік береді, – дейді Жамбыл облысы Қорғаныс істері департаментінің бастығы, полковник Нұрбол Зейнелов.

Түбегейлі өзгерістер ескерту әдісіне де әсер етті. Күн тәртібінің бағыты енді SMS-хабарлама арқылы немесе eGov электрондық үкімет порталындағы азаматтың жеке кабинетіне жіберу арқылы заң жүзінде бекітіледі.

Медициналық куәландыруды цифрландыру да маңызды жаңалық болды. Жалпы азаматтық денсаулық сақтау жүйесімен интеграцияланудың арқасында әскери-дәрігерлік комиссиялардың дәрігерлері әскерге шақырылушының медициналық тарихына, оның учаскелік дәрігерлерге бағытталған өтініштері мен сапарларына, диагноздарына және диспансерлік есепке алу туралы деректеріне толық әрі объективті қол жеткізе алады.

– Медициналық куәландыру енді DamuMed жүйесіндегі объективті деректер негізінде жүргізіледі, бұл ашықтықты қамтамасыз етеді және анықтамалармен айлашарғы жасауды болдырмайды, – дейді департаменттің әскери-дәрігерлік комиссиясының төрағасы, медицина қызметінің подполковнигі Сергей Золотарев.

Сондықтан әскерге шақырылушылар ауру болған жағдайда барлық ақпараттары жалпы дерекқорда дұрыс тіркелуі үшін емханаларға уақтылы жүгінуі қажет.

– Шақыру науқаны лайықты деңгейде өтетініне сенімдімін. Біз басшылық айқындаған жоспарды орындаймыз. Сондай-ақ, біз әскерге шақырылушылардың саналылығына, олардың мерзімді әскери қызмет шеңберінде әскери даярлыққа бір жылдарын арнайтындығына үміттенеміз, – дейді полковник Нұрбол Зейнелов.

Әскерге шақырылушылар үшін маңызды мотивация Қорғаныс министрлігінің «Sarbaz 2.0» бағдарламасы болды. Әскерге шақыру бойынша қызмет еткен әрбір сарбаз ҰБТ тапсырмай-ақ ЖОО-ға түсу құқығын алады. Ең ерекшеленгендер мемлекеттік грант бойынша тегін оқуға үміткер болады. Қазақст анда әскерге шақыруды цифрландыру армияны жасақтау міндетін шешуде ашықтық пен барынша тиімділікке бағдарланған түбегейлі жаңа ортаны құра отырып, эксперименттерден жүйелі іске асуға көшті.

Талғат ТАЛАПҰЛЫ