Міне, осы сәтте бала Ермек батыр аталарынан тәлім-тәрбие алу бақытына ие болады. Ол ес білгелі аталарының соғыс, парыз және ар-намыс туралы әңгімелерін тыңдап өседі. Айтуынша, өзі кішкентай болса да, аталарының әңгімелері жақсы есте қалған. Ал, жасөспірім кезінде соғыс, әскери қызмет пен ар-намыс туралы фильмдерді көруі – бозбаланың Отан қорғаушы болуға деген ұмтылысын нығайтқан.

«Мен соғыс және әскер туралы бірде-бір фильмді қалт жібермей көретінмін. Кинодағы сарбаздар мен офицерлердің іс-әрекетіне тәнті болатынмын. Осы себепті, есейгенде әскери киімдегі жігіттер сияқты болғым келетін. Бастысы, мен әрқашан аталарымнан үлгі алдым», – деп еске алады подполковник Ермек Жұбатқанов.

Луговой ауылының тумасы мектеп пен колледжді тәмамдағаннан кейін Алматы қаласындағы Радиоэлектроника және байланыс Әскери-инженерлік институтына оқуға түсті. Әскери университетті бітіргеннен кейін алғашқы қызмет орны – Арал қаласы болды. Онда жас лейтенант радиолокациялық ротаның байланыс взводының командирі ретінде тер төгеді. Содан бері 25 жыл – ширек ғасыр Қазақстан Қарулы Күштерінде қызмет етуде.

Рас, гарнизондар өзгерді, бірақ Қазақстанның әуе шекараларын қорғау міндеті өзгеріссіз қалды. Қазіргі уақытта кейіпкеріміз Қазақстанның әуе шабуылына қарсы қорғаныс радиотехникалық батальонын басқарады. Жалпы, Әскери әуе қорғанысының жұмысы көрінбейтін, бірақ тұрақты жұмыс. Иә, Қазақстан – бейбіт ел, бірақ бейбіт аспан астында бір секундқа да босаңсуға болмайды. Өйткені, әуе шекараларының қауіпсіздігі – тәулік бойы дайындықты қажет етеді.

«Мен бұл мамандықты саналы түрде таңдадым. Аталарымнан үлгі алып, өзімді олардың орнында елестететінмін. Әуе шабуылына қарсы қорғаныс әскерлеріндегі қызмет – бұл елдің қауіпсіздігі, бейбіт аспан, әр отбасының әл-ауқаты үшін жауапкершілік», – дейді ол.

Әуе қорғанысы әскери қызметшілерінің міндеті – әрқашан сергек болу және кез келген уақытта ықтимал қауіпті көрсету. Ел тұрғындары күнделікті істерімен айналысуды жалғастырып жатқанда, Ермек Жұбатқанов басқаратын радиотехникалық батальонда бір кезекші ауысым жауынгерлік бекетте екіншісін ауыстырады.

Елдің аспаны бір сәтке де қараусыз қалмайды. Бейбіт аспанның тыныштығының артында әрқашан олардың көзге көрінбейтін, бірақ өмірлік маңызды жұмысы тұр. Өз кезегінде оның адалдығы, егжей тегжейге назар аударуы және бағыныштыларды ынталандыру қабілеті назардан тыс қалмады. Нәтижесінде, өткен жылы оған үздік қызметі үшін «Жауынгерлік ерлігі үшін» медалі табыс етілді.

– Биыл біз Жеңістің 80 жылдығын атап өтеміз. Шынымды айтсам, 7 мамыр – Отан қорғаушылар күні мен 9 мамыр – Жеңіс күні қарсаңында аталарыма іштей алғыс айтамын. Өз басым олардың ісін жалғастырғанымды мақтан тұтамын. Мен үшін бұл жай ғана мамандық емес. Бұл – олардың алдындағы жауапкершілік, – деп түйіндеді сөзін Ермек Жұбатқанов.

Ал, Қазақстан Әуе қорғанысы күштерінің жауынгерлік қолдану Оқу орталығы бастығының тәрбие және идеологиялық жұмыс жөніндегі орынбасары, подполковник Қайрат Мұқашев та майдангер атасы Қуанай Дүйсенғалиевті үлгі тұтады. Ол балалық шағында әр жазын Атырау облысының Мұқыр ауылында өткізетін. Кішкентай Қайраттың атасына баруы медальдармен есте қалған. Ол атасының наградаларына таңданыспен қарап, олардың тарихы туралы сұрауды әдетке айналдырады.

Қуанай Дүйсенғалиев 1907 жылы туып, майданға 34 жасында барып, әйелі Бакиза мен үш кішкентай баласын үйде қалдырды. Ол Курск және Воронеж бағытында соғысып, ең қанды шайқастарға қатысқан. Өкінішке қарай, ол көптеген жауынгерлік жолдастарын майдан даласында жоғалтты. Бірақ, өзі жеңіске жету бақытына ие болды.

Бұл шақта Қайраттың анасы Құлсағым әлі дүниеге келген жоқ. Егер Қуанайдың өмірі майданда аяқталса, кейіпкеріміздің де болмауы мүмкін еді. Десе де, тағдыр оларға мейірімділік танытты. Соғыстан кейінгі жылдары Дүйсенғалиевтер отбасында тағы он бала дүние есігін ашса, олардың арасында Қайраттың анасы да бар. Майданнан оралғаннан кейін Қуанай «Гурьев» асыл тұқымды қой зауытында зоотехник, содан кейін мектепте бастауыш сынып мұғалімі болып жұмыс істеді.

Ал, атасы мәңгілік мекеніне аттанған шақта Қайрат небәрі бес жаста еді. Атасы оған болашақта кім болу керектігі туралы кеңес бере алмады.

Бірақ, атасының оған:

«Күшті және батыл бол! Әрқашан анаңды, отбасыңды және Отаныңды қорға!», – дегені есінде мықтап сақталады. Осы өсиетке сүйене отырып, Қайрат әскери мамандықты таңдайды. 1994 жылы мектепті бітіргеннен кейін ол Ақтөбе азаматтық авиация жоғары ұшу училищесіне – қазіргі Әуе қорғанысы күштерінің Әскери институтына оқуға түсті. Оның алғашқы қызмет орны – Тараздағы 14157 әскери бөлім. Бұл кезде аталған бөлім тікұшақ полкі болса, қазір Қазақстанның Әуе қорғанысы күштерінің ұшқышсыз авиациялық жүйелерін жауынгерлік қолдану жөніндегі оқу орталығы. Барлығымыз үшін атамыз Қуанай Дүйсенғалиев тек отағасы ғана емес, нағыз батыр болды. Атам менімен мақтана алатындай қызмет етуге тырыстым. Ол мені әскери мектептің курсанты ретінде көріп үлгермеді, офицер болғанымды білмеді. Бірақ, ол өзінің өмірлік ұстанымы және соғыс туралы әңгімелерімен менің мамандығымды анықтады, – дейді Қайрат Мұқашев.

Айта кетейік, 30 немеренің ішінен әскери саланы таңдаған жалғыз Қайрат болды. Иә, оның туған және туыс ағалары да погон тақты. Десе де, олар ішкі істер саласында қызмет етіп, полицей болып қызмет еткен. Ал, 30 жылдан астам әскерде қызмет еткен подполковник соғыс туралы әңгімелері мен арман-мақсатын айқындап берген атасын әлі күнге дейін жолбастаушысы деп санайды.

Есен ӨТЕУЛІ