Судың сапасы мен қауіпсіздігін қадағалаушы орган денсаулық сақтау министрінің «Санитариялық-эпидемиологиялық мониторингті жүргізу қағидаларын бекіту туралы» бұйрығына сәйкес, мониторинг шеңберінде орталықтандырылған сумен жабдықтау көздерінен микробиологиялық көрсеткіштерге 1893 ағын су сынамасын зерттеген. Оның 10-ы, яғни 0,5 пайызы сәйкес келмейтіні анықталған. Осындай зерттеудің былтырғы нәтижесі 2,6 пайыз сәйкессіздікті анықтапты. Ал, санитариялық-химиялық көрсеткіштерге 2589 ағын су сынамасы зерттеліп, оның 135-і сәйкес келмейтін болып шыққан. Орталықтандырылмаған көздерден микробиологиялық көрсеткіштерге зерттелген 160 су сынамасының 6,2 пайызы, санитариялық-химиялық көрсеткіштерге зерттелген 255 су сынамасының 5,4 пайызы сәйкес келмейтіні белгілі болған. Сәйкес келмейтін сынамалар бойынша ақпарат Байзақ, Талас, Қордай аудандарының жергілікті атқарушы органдарына жіберіліпті.

– Су сынамаларына қайта іріктеу жүргізіліп, ауытқулар анықталған жоқ. Сумен жабдықтау көздеріне байланысты жұқпалы аурулар да тіркелмегенін баса айтқымыз келеді. Су жолымен берілетін жұқпалы ауруларды анықтау үшін, жұғу жолдарын белгілей отырып, жұқпалы ауруларды тіркеуге апта сайын мониторинг жүргізіледі.

Ашық су көздерін пайдаланатын елді мекендерге ерекше назар аударылады. Облыста I санаттағы 8 ашық су көзі бар. Олар Қордайда Күнбатыс ауылы-1, Күнбатыс ауылы-2, Сұлутөр, Үлкен Сұлутөр, Көктөбе, Меркіде Гранитагорск, Т.Рысқұлов ауданында Көгершін ауылдары бұлақтан бастау алатын тау өзендерінен су алып, тұтынады. Мойынқұм ауданында суды Балқаш көлінен Мыңарал станциясы, Мыңарал және Шығанақ ауылдары алады. Биылғы есепті кезеңде I санаттағы ашық су көздерінен микробиологиялық көрсеткіштерге 55 сынама алынды. Оның ішінде 15-і сәйкес келмейді, жалпы микробтық саны бойынша ауытқулар бар. Санитариялық-химиялық көрсеткіштерге 72 сынама алынып, оның 24-і түстілігімен, лайлылығымен сәйкессіз болып шықты. Бұл бойынша жергілікті атқарушы органдарға хаттар жолданды. Облыста II санаттағы Тараз қаласында, Байзақ, Жамбыл, Жуалы, Қордай, Т.Рысқұлов, Сарысу, Талас, Шу аудандарында 24 ашық су айдыны бар. Есепті кезеңде II санаттағы ашық су айдындарынан микробиологиялық көрсеткіштерге 35 сынама алынып, оның ішінде екеуінің сәйкес келмейтіні анықталды. Санитариялық-химиялық көрсеткіштерге жасалған 36 сынаманың нәтижесінде сәйкессіздік табылған жоқ, – дейді облыстың санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Салтанат Әлібаева.

Айта кетейік, облыста барлығы 371 елді мекен болса, оның ішінде 262-сі, яғни облыс халқының 92,6 пайызы орталықтандырылған су құбыры арқылы жеткізілетін ауыз сумен қамтамасыз етілген. 107 елді мекендегі облыс халқының 7,4 пайызы орталықтандырылмаған ауыз сумен қамтылса, 352 тұрғыны бар 2 елді мекен суды тасып ішеді. Халық тұтынатын судың қауіпсіздігін бақылайтын департаменттің бақылауында 249 су құбыры бар, оның 9-ы қалалық, 240-ы ауылдық. Қазіргі таңда 249 су құбырының 241-і жұмыс істейді. Жұмыс істемейтін 8 су құбыры Меркі ауданының Жауғаш батыр ауылында, Мойынқұмда Бірлік, Шуда Жайсан, Шоқпар, Сауытбек, Байзақта Дихан-1, Таласта Есейхан және Т.Рысқұлов ауданында Жарлысу ауылында.

Салтанат Қордабайқызының айтуынша, біліктілік талаптарына сәйкестігін тексеру кестесіне сәйкес, сумен жабдықтау объектілеріне 6 тексеру жүргізілген. Анықталған кемшіліктер бойынша 5 хаттама толтырылып, 276 900 теңге айыппұл салынған және 5 санитариялық нұсқама берілген. Облыстың санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті «Ұлттық сараптама орталығының» облыстағы филиалымен бірлесіп, 2024 жылға арналған негізгі су тасқыны оқиғаларының жоспарын әзірлеген. Су тасқыны кезеңінде халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттығының жай-күйін бақылау іс-шараларын тұрақты жүргізіп отыр. Биыл Жамбыл ауданының Жасөркен ауылында нөсерге байланысты 17 ауланы су басты. Сарысу ауданында Жаңатас қаласында 25 аула, Т.Рысқұлов ауданында Қайыңды ауылында 19 аула су астында қалды. Осы елді мекендерден бактериологиялық зерттеулерге 45 ауыз су сынамасы, санитариялық-химиялық зерттеулерге 46 ауыз су сынамасы алынып, ешқандай ауытқулар анықталмаған.

Қамар ҚАРАСАЕВА