Көп сөз ұғымсыз келер, Зардапты тыңдаушы көрер. *** Бос сөзден түк те түспес, Жалқаудың ісі бітпес. *** Қаңқу сөз – қинар, Жала сөз – бунар. *** Жаһандағы ең қауіпті у – сөз. Оның ішіндегі ең қауіптісі, көзіңше мақтау. *** Әр елдің ырым-тыйым, салты бар, Сөз, ұғатынға ғана айтылар. *** Сөзіңнің тыңдаушысы болса, қуануға болады, Мейірімді көздердің жылытады шуағы. *** Жылы сөз бойды балқытар, Мадақ сөз көңіл шалқытар. Көркем мінез медет сыйлап, Құлшынта көкте қалқытар. *** Сүйкімді ауыздан сағынған сөздер, шыққандағы рақаттың шегі болмас. *** Сөз асылы, түсінгенге нағыз гауһар, Үстірт оқу – уақытқа қор, махрұм болар. *** Ойға олақ, сөзге шорқақ болар, Сөзі олақтың, ойы шолақ болар. *** Сөзі мәндінің – ой-өрісі кең болар, Тәртесі қысқаның, айтары дөң болар. *** Тыңдаушыға керегі – ұзын-сонар сөз емес, Қысқа да нұсқа, ойы анық – тұжырымды сөз. *** Сөзі көптің ақылы жоқ. *** Жөн сөзге тоқтамаса, ол адамның ойсыз болғаны, Әділдіктің қашанда, шындық болады қорғаны. *** Жүйелі сөзге тоқтамау – арсыздық белгісі, Жолсыздыққа жол бермей, тәртіп сақтау – жөндісі. *** Сөз қадірін білмеу – мешеулік, Санасуды білмеу – есерлік. *** Сөзді орнымен айтқан – тындырар, Сөзі мән-мағынасыз – бос мылжыңдар. *** Сөзіңді шындықтан бастасаң, соңғы сөзің де елге майдай жағар. *** Сөздің тартымдылығы – жеріне жеткізе білу мен орындылығында. *** Кесірлі сөз, ауыздан шықпасын, Керекті сөз, санадан шықпасын. *** Орынды айтылған сөз – қашанда тартымды, Орынсыз айтылса, мыс дейтіндей алтынды. *** Сөз орнымен айтылса, үстемдік те етер, Керек кезде тілді тежемесе, бас та кетер. *** Сөзден жаңылыссаң, жаныңдағылардан сұра, Жолдан адассаң, артыңдағылардан сұра. *** Жүрекке жеткен сөз көңілді ашар, Ауыр айтылған сөз еңсені басар. *** Сөз ұқпайтын ақымаққа айтқан сөз – ағып кетер сылдыр судай, Зерекке сөз айтсаң, көңліне тоқып алар бағалы жырдай. *** Сөз түсінер адам болса, саралар, Мағыналы сөз – алтынға барабар. *** Сөзді қисынынан таниды, Озбырға әркім де налиды. *** Қажетті сөзден зерікпе, Былапыт сөзге елікпе. *** Мәнді сөзді білген айтар, Мәнсіз сөзді бәдік шайқар. *** Сапырма сөз – басқа әлек салар, Миды аталатып, уақыт алар.

Нұрмахан ТІЛЕГЕНОВ,

Жамбыл ауданының Құрметті азаматы, Жамбыл облысының құрметті ардагері

 

(Жалғасы бар).