«Көксеректің» ұзақтығы 15 минуттан асады. Ал прокатқа шығару үшін фильмнің ұзақтығы кемінде 40 минуттай болуы керек. Сондықтан біз бұл жұмысымызды «Қазақстан» телернасына және «Балапан» арнасына ұсынған едік. Олар фильмді тым арзанға сатып ала алатындықтарын айтты. Біз олардың ұсынған сомасына келіспедік. Сол себепті де бұл фильм әзірге еш жерде жарық көрген жоқ» - дейді «Көксерек» мультфильмін жасаушы студенттердің бірі Сұлтан Жұмабекұлы.

Алайда жас аниматор бұл фильмнің қаншаға жасалғанын айтуды қаламады. Оның айтуына қарағанда «Көксерек» мультигін жасауға танымал дінтанушы Қайрат Жолдыбайұлы көмектескен.

«Бұл балалар фильміне жұмсалған қаржының көлемін айта алмаймын. Дегенмен осы туындының жарыққа шығуына себепкер болып, көмек көрсеткен дінтанушы ағамыз Қайрат Жолдыбайұлы. Сол кісінің бастамасымен "KADAM" студиясы ашылып, біз бұл мультфильмді жасап болғанша ол кісі бізге айлық төлеп отырды. 22 мыңнан астам сызбалар сызылды осы мультик үшін және бір жылға таяу уақытымызды жұмсадық. Әзірге бұл біздің алғашқы жұмысымыз» - дейді жас аниматор.

Бұрын да ел сүйіспеншілігіне бөленген Төлеміш Өкеевтің «Көксерек» фильмі бар болатын. Ал Мұхтар Әуезовтің қаламынан туған «Көксерек» повесті де өз оқырмандарын баурап алған бірегей туынды. Жас аниматорлардың бұл туындыға анимация жасау қайдан ойларына келгенін білмек болдық. Сұлтан Жұмабекұлының айтуына қарағанда «Көксеректі» мультик ретінде жасау әлеуметтік желі қолданушыларының сұранысынан туған екен.

«Көксеректі» жасаудан бұрын біз бір телеарнаның тапсырысымен сериал мультфильм жасап жатқанбыз. Бір күні бірге жұмыс істеп жүрген Мейіржан деген жігітпен бірге осы «Көксерек» фильміне қызық үшін анимация жасап, трейлер ретінде әлеуметтік желіге жарияладық. Оны көрген көптеген оқырмандар қашан жарыққа шығады деп сұрай бастады. Содан кейін біз осы мультикті жасауға кірістік. Бір жылдың ішінде осы балалар фильмі дүниеге келді» - дейді студент.

«Алдағы уақытта атқаратын жоба көп. «Көксеректі» көрген көрермендер әзірге көп емес, соның өзінде түрлі ұсыныс айтып жатқандар жетерлік» - деген жас аниматор алдағы жоспарларымен бөлісті.

«Анимациялық фильм жасау уақыт пен қаржыны талап етеді. Әрі біз әзірге студенттерміз. Студиямыз да жоқ әзірге. «Көксеректі» бітіргеннен кейін мультикті жасаған топ тарап кеттік. Әзірге өз басым «Көжектер» деген сериалдық мультикті жасаумен айналысып жатырмын. Командамыздағы басқа балалар да өз жұмыстарымен, әр жаққа кетті. «Қазақфильмде» де жұмыс істеп жатқандары бар» - дейді жас аниматор.

Оның айтуына қарағанда жас аниматорларды рухани жағынан қолдаушылар көп. Алайда, өкініштісі материалдық тұрғыдан қол ұшын бере қойған адам жоқ.

«2016 жылдың 28 мамыры мен 3-ші маусым аралығында ҚР Мәдениет және спорт министрлігі және Қазақстан кинематографистер одағының қолдауымен Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясында «Қарлығаш» атты «Республикалық анимациялық кино» фестивалі өткен болатын. Осы фестивальде «Көксеректі» де көрсеткен болатынбыз. «Көксерек» сол жолы бізге «Үздік студенттік фильм» номинациясын алып берді. Осы фестивальге келген танымал адамдар біздің еңбекті жоғары бағалады. Бұл біз үшін үлкен жетістік болды деуімізге болады. Алайда қаржылық тұрғыдан немесе жеке студия ашып беру мәселесі бойынша бізге ешкім де қолұшын соза қойған жоқ. «Жасаған еңбектеріңді жалғастырыңдар, біздің ұлтқа, ұрпаққа керек дүние жасапсыңдар» деп қаржылай көмек беріп, азаматтық танытқан адамды әлі күнге кездестірген жоқпыз» - деп ішкі ренішін де жасырмады бауырымыз.

«Қарлығашта» бағы жанған «Көксеректің» одан кейінгі бәйгелерде бағы жана қоймаған екен. Дегенмен шетелде өтіп жатқан бір аламанға аттандырыпты, оның қорытындысы әзірге шықпаған.

«Жақында Алматыда өткен «Байқоңыр» қысқаметражды фильмдер байқауына қатысқанбыз. Өкінішке орай ол жерде жүлделі орынға іліне алмадық. Ал Белорусияда өткен халықаралық анимациялық фильмдердің «Анимаевка» атты байқауына жолдағанбыз. Қазіргі кезде сол байқаудың қорытындысын күтіп отырмыз» - дейді жас аниматор.

Сұлтанмен сұқбат барысында «Көксерек» мультфильмінің жасалуына тікелей қолдау білдірген танымал дінтанушы Қайрат Жолдыбайұлы екенін естідік. Сонымен «Көксеректің» қалай дүниеге келгенін білмек болып Қайрат ағамызғы хабарласқан едік. Ол кісі руханиятты қалыптастырып, ұрпақ тәрбиесіне әсер ету үшін мешіттерде уағыз айтып, дінді дәріптеу арқылы ғана ештеңе істей алмайтынын, сондықтан қазіргі заманда балалардың көптеп көретін мультиктері арқылы ұрпақ санасына әсер етуге болатынын жеткізді.

«Біз мультфильм жасауда кеш қалып отырмыз. Бізде бұл бағытқа дұрыс қаржы бөлініп те жатқан жоқ, жетілген мамандарымыз да аз. Сол үшін де дін адамы тек уағыз айтумен, кітап жазумен ғана шектелмеу керек деп ойлаймын. Сондықтан халыққа, оның ішінде балаларға пайдалы, тікелей діни емес, бірақ ішінде руханияты бар дүние болса деген мақсатта «Көксерекке» тоқтадық. «Көксеректе» шым-шытырық оқиғалар, жылдам қимылдар жиі кездеседі. Көп жағдайда біздің мультфильмдердегі қозғалыстар ебедейсіз, динамика жоқ. Біз сол олқылықтың орнын толтыру үшін, аниматорлардың мүмкіншілігін байқату үшін осы «Көксеректі» таңдадық десек болады. Қасқыр мен иттің арпалысы, жүгірісі – бәрі шынайы берілген. Қазірдің өзінде отандық бәйгенің екеуінен үздік орын алды бұл туынды. Әзірге ешқандай телеарналарға берген жоқпыз. Бірақ болашақта келісім-шарт жасалса, ұсынамыз деп отырмыз» - дейді дінтанушы.

Оның айтуына қарағанда, толықметражды мультфильм жасауға да болғандай екен. Алайда сенариін жазуға да өзі араласқан Қайрат Жолдыбайұлы алдағы уақытта бұл салаға араласпайтынын айтты.

«Мен бұл саланың маманы емеспін. Жігіттердің қанатын қатайтып, соларға бас-көз болып, қаржысын тауып беріп жетекшілік жасадым. Сценарийіне де араласып, барынша идеямды айттым. Енді ары қарай өздерің алып кетіңдер деп батамды бердім. Бұл бастама ары қарай жалғасын тауып, үлкен компания дәрежесіне жетсе деген ниетпен ғана жетекші болдым. Ары қарай бұл салаға араласуға ойым жоқ» - дейді дінтанушы.

Сұлтан Жұмабекұлы, Мейіржан Сандыбай және Әділбек Баян есімді жігіттердің қолынан шыққан туындыға 21600 картина сызылыпты. 2D форматымен жасалған кішкентай «Көксерек» балалар үшін таптырмайтын мультик болары сөзсіз.

Ақпарат көзі: Baq.kz