Бұл бүгінгі күннің өзекті мәселесіне айналды. Өйткені «қит» етсе мұғалімдерді кінәлай жүгіретін ата-аналар «өз құқықтарын» түбегейлі білмей отырып, ұстаздар қауымын жазғыратыны анық. Әрине, бәріне бірдей топырақ шашпаймыз. Бірақ қоғамның айнасы осыны көрсетеді. Бұрнағы күні Қазақстан Халық партиясы облыстық филиалының өкілдері Абай атындағы Жамбыл гуманитарлық жоғары колледжінде «Педагог мәртебесі – білім берудің болашағы» тақырыбында дөңгелек үстел өткізді.

Жиынды филиалдың Байзақ аудандық өкілеттілігінің төрағасы Абай Қасымов жүргізіп, филиал төрағасының орынбасары Рахман Аққозиев, филиал кеңес мүшесі Болатбек Қолтаев бүгінгі қоғамда қалыптасқан педагогтердің әлеуметтік жағдайы мен оларды қолдау төңірегінде қатысушыларды ой қозғауға шақырды.

– Бүгінгі диалог алаңы партияның «Халық үні» жобасының аясында ұйымдастырылып отыр. Біз әрбір педагогтің пікірін тыңдауға дайынбыз. Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың педагог құқығын қорғаудың маңыздылығы туралы айтқанын білесіздер. Парламентте партияның бес депутаты бар. Сіздердің пікірлеріңізді соларға жеткізуге ынталымыз. Сондықтан салаға қандай жүйелі өзгерістер, ұсыныстар енгізу төңірегінде ашық ой қозғаңыздар, – деді Рахмен Сейілханұлы.

Бұдан кейін сөз алған Талас ауданы, С.Шәкіров ауылындағы Ш.Смаханұлы атындағы орта мектепте талай жыл еңбек етіп, бүгінде еңбегінің зейнетін көріп отырған ардагерұстаз Мырзабай Қайырбай ойын ортаға салды. Ардагер-ұстаздың айтуынша, кешегі білім беру жүйесі мен бүгінгінің арасында үлкен алшақтық бар.

– Иә, бүгінгі білім жаңа жүйеге, жаңа реформаларға негізделген. Өкініштісі, жаңа министр ауысқан сайын білім беру саласында реформалар да ауысып отырады. Негізі, бұл – мұғалімнің жүйелі қалыптасқан қағидасына ауыр дүние. Тағы да біліктілігін көтеру керек, тағы да жаңа технологияларды игеру керек. Әрине, мұғалімнің санатын көтеріп отырғаны жақсы. Бірақ біліктілікті көтеру жиілігі салаға кері әсерін тигізбей ме? – деді Мырзабай Әуесханұлы.

Сондай-ақ ардагер-ұстаз білікті ұстаздардың тәжірибесін тарату үрдісі кемшін екені және ауылдық жерлерде интернет желісінің нашар екендігін де тілге тиек етті.

– Иә, жаңа оқу жылы басталғалы мектептерде бірнеше қайғылы оқиғалар орын алып, оған тағы да ұстаздар қауымы кінәлі болды. Жалпы баланың тәрбиесіне ата-ана да жауапты екендігін ұмытпасақ екен. Күні бойы жұмысбасты болып жүрген ата ана, билік қағазбастылыққа жегіп қойған мұғалім, жетекке көнбес қараусыз бала – осы үштіктің ортақ пікірге келер күні қай күн? Тіпті мектептегі атааналар жиналысына бас сұқпайтын ата-аналар да бар. Бұл шындық. Бала тәрбиесі төңірегінде пікірін білдірген колледждің тәлімгер-ұстазы, тәжірибелі мұғалім Гүлназ Оңғарбаева: «Президент биылғы Жолдауында «Балаларға қатысты кез келген жазатайым жағдай үшін мұғалімді жазалау орынсыз деп санаймын. Мектептен тыс жерде, ата-аналардың жауапсыздығынан оқыс оқиға болса, оған ұстаз жауапты емес. Мемлекеттің міндеті – мұғалімнің қоғамдағы беделін және мәртебесін мейлінше арттыру», – деді.

Сондайақ Мемлекет басшысы Тамыз мәслихатында Мұғалімдер мәртебесі туралы заңға қатысты бірнеше ұсыныстар айтты. Соңғы жылдары кінәні мұғалімге артып, тәртіптік шаралар қолданып, тіпті жұмыстан босатуға дейін барып жатқан жағдайлар бар. Бұл үрдіс өте алаңдатарлық жай. Бүгінгі күннің өзекті мәселесі – білікті ұстаздарды табу қиынның қиыны. Ауылдық жерлерде бұл тіпті өзекті. Ал біз білікті ұстаздарды ұстап қалудың орнына шара қолданып, жазалауға тырысамыз. Мұнда адами фактор ескерілмейтіні қынжылтады. Мұғалімдер кей жағдайда өздерін қорғауға келгенде «сен тимесең, мен тиме» күйді кешуге мәжбүр. Неге десеңіз, «жұмыстан шығып қаламын ба?», «отбасымды қалай асыраймын?» деген ой мазалайды. Ұстаздарды ынталандырып отыру мәселесі де кемшін болып келеді», – деді Гүлназ Оңғарбаева.

Жиында жас мамандар қатарында Абай атындағы Жамбыл жоғары гуманитарлық колледжінің жас мұғалімі Ләззат Жарқынбек пен Талас ауданы Ш.Смаханұлы атындағы орта мектептің жас маманы, тарих пәнінің мұғалімі Бақдәулет Орынбай пікірлерін білдірді. Жас мамандарды да толғандырып отырған жай – мектептен тыс уақытта қоғамдық жұмыстарға көп тартылатындығы. Ал жиынға қатысушы ұстаздар қауымы мен студенттер сауалдарына спикерлер жауап берді.

Ерман ӘБДИЕВ