Заңда балық өсіретін шаруаларға көмек көрсетуге қатысты норма да қарастырылған. Мемлекеттік субсидияларды беру өнімнің өнімділігі мен сапасын арттыру, асыл тұқымды балық шаруашылығын дамыту, инвестициялық салымдар кезінде шығыстардың бір бөлігін өтеу, су беру жөніндегі қызметтерге ақы төлеу, сондай ақ кредиттеу кезінде сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау сияқты бағыттар бойынша жүзеге асырылады. Мұндай нормалар балық өсірумен айналысатын кәсіпкерлерге шаруашылықта кездесетін өзекті мәселелерді шешуге көмектесу үшін қолға алынып отыр.

– Қаралған заңдар аквашаруашылық саласында туындайтын құқықтық қатынастарды реттейді. Жаңадан әзірленген жеке заң аясында аквашаруашылық субъектілері мен олардың қызмет түрлері айқындалды. Сондай-ақ салаға жауапты мүдделі мемлекеттік органдардың құзыреттері де нақтыланды. Аквашаруашылық субъектілерін мемлекеттік ынталандыру және инвесторларға қолайлы жағдай жасау шаралары да назардан тыс қалған жоқ. Заңдарды қарау барысында сенаторлар бірқатар ұсыныс берді. Алдағы уақытта қаралған заңдар еліміздегі аквашаруашылықтың орнықты дамуына тың серпін береді деп сенеміз, – деді М.Әшімбаев.

Талқылау нәтижесінде сенаторлар заңдарды қолдап, оларға бірқатар түзету енгізуді ұсынды. Атап айтқанда, ұсынылған өзгерістер бекітілген балық шаруашылығы су айдындары мен учаскелерінде тек Қазақстан Республикасының заңдарымен ғана тыйым салуды белгілеуге және аквашаруашылық субъектілері жосықсыз аквашаруашылық субъектілерінің тізіліміне енгізілетін негіздерді нақтылауға қатысты ұсыныстар айтылды.

Сонымен қатар депутаттар табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін ақы төлеуге байланысты нормаларды Салық кодексіне сәйкес келтіру қажет екенін айтты. Осыған байланысты заңдарды сенаторлар енгізген түзетулермен Мәжіліске қайтару туралы шешім қабылданды. Сенатор Сұлтан Дүйсембиновтың айтуынша, заң жобасында аквашаруашылық субъектілері қызметінің негізгі шарттары айқындалған.

– Заңда аквашаруашылық саласында қызметті жүзеге асырудың негізгі шарттары регламенттеледі. Мәселен, аквашаруашылық субъектілері қызметінің түрлері, балық шаруашылығы су айдынын немесе учаскесін конкурстық және конкурстан тыс негізде бекіту тәртібі, тоғанды, индустриялық және өсімін молайту шаруашылығы қызметін жүзеге асыруға қойылатын талаптар нақтыланды. Сонымен қатар, аквашаруашылық субъектілері үшін аквашаруашылық саласындағы биологиялық негіздемені әзірлеу және оларды дамыту жоспарын бекіту бойынша міндеттемелер енгізілді. Аквашаруашылықты мемлекеттік ынталандыру жөніндегі нормалар көзделген. Мәселен, аквашаруашылықты субсидиялау аквашаруашылық өнімінің өнімділігі мен сапасын арттыру және асыл тұқымды балық шаруашылығын дамыту, инвестициялық салымдар кезінде шығыстардың бір бөлігін өтеу, су беру жөніндегі қызметтердің құнын субсидиялау, кредит беру кезінде сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау сияқты бағыттар бойынша жүзеге асырылады, – деді сенатор Сұлтан Дүйсембинов.

Талқылау барысында Сенат комитеттері заң жобасына бірқатар ескертулер мен ұсыныстар айтты. Атап айтқанда: бекітілген балық шаруашылығы су айдындары мен учаскелеріне тек Қазақстан заңнамасы негізінде ғана шектеулер енгізу, жосықсыз аквашаруашылық субъектілерінің тізіміне енгізу негіздерін нақтылау мен табиғи ресурстарды пайдаланғаны үшін төлем нормаларын Салық кодексіне сәйкестендіру қажеттілігі айтылды.

Сенаттың Аграрлық мәселелер, табиғатты пайдалану және ауылдық аумақтарды дамыту комитеті Конституцияның 61-бабы 4-тармағына сәйкес, заң жобасының жекелеген баптарын мақұлдамау туралы ұсынып, оларды жаңа редакцияда Мәжіліске қайта ұсынды.

Есен ӨТЕУЛІ.