Қарап отырсаңыз, барлығы да халық жиі тұтынатын әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары. Бүгінгі күні ірі сауда орталықтары мен сауда нүктелерінде картоптың бір килограмы 355 теңгеден жоғары өткерілуде. Ал базарда оның бағасы 450 теңгеге жеткен. Картоп бағасын тұрақтандыру мақсатында тұтынушылар қорынан сауда нүктелеріне килограмы 130 теңгеден шығарылған түйнекті қазір таппайсыз.

Бұл сауда желілері мен базарды аралау барысында көз шалған баға. Ал бұған дейін Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлағандай, көрші елдердің, әсіресе Өзбекстан тарапынан сұраныстың артуына және экспорттық бағаның жоғары болуына байланысты биыл картоп экспорты 1,5 есеге, яғни 411 мың тоннадан 605 мың тоннаға дейін өскен. Картопқа деген аса жоғары сұраныс ішкі нарыққа да өз әсерін тигізіп отыр.

Мәселен, соңғы апталарда экспортқа бағытталған өндірушілер арасында баға 170 теңгеден 270 теңгеге дейін жоғарылаған. Осыған байланысты, ішкі нарықтағы картоп бағасын тұрақтандыру мақсатында 2025 жылғы 18 қаңтарда өткен Сауда қызметі мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия отырысында картопты үшінші елдерге әкетуді 6 ай мерзімге шектеу туралы шешім қабылданды.

Бұл шара ЕАЭО елдеріне қолданылмайды, алайда бұл бағыттағы экспортқа бақылау жүргізіледі. Сонымен қатар қалыптасқан жағдайды ескере отырып, биылғы 16 қаңтарда экспортқа фитосанитариялық сертификаттар беру толығымен тоқтатылып отыр. Ал біздің өңірде бағаны тұрақтандыру мақсатында тиісті шаралар қабылданған. Алдымен әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын ұстап тұру бойынша «Тараз» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы» акционерлік қоғамы мен облыс әкімдігі кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық дамыту басқармасының бірлескен күш-жігерімен жүйелі негізде кешенді жұмыстар жүргізілуде. Осы аталған мекемелердің бұған дейін берген ақпаратында, бүгінгі күні әлеуметтік дүкендерде картоп жеткілікті мөлшерде және нарықтық бағадан төмен өткерілуде.

«Маусымаралық кезеңде 3050 тонна картопқа форвардтық келісімшарттар дер кезінде жасалды. Тараз қаласының аумағындағы сауда нүктелеріне 800 тонна картопқа тауарлық интервенция жүргізу бойынша тапсырма берілді. Тараз қаласындағы әлеуметтік дүкендерге, 64 сауда орнына барлығы 82,8 тонна картоп белгіленген бағамен килограмы 130 теңгеден жеткізілді. Оның ішінде «Себет», «Нұрислам», «Фиркан» дүкендері бар. Аудандардағы әлеуметтік дүкендер талапқа сай жұмыс істеуде», – деп атап өткен болатын облыс әкімдігі кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық дамыту басқармасының басшысы Аспандияр Сейсебаев.

Иә, жоғарыда аталған ірі сауда орталықтарында әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасы жүйелі. Бастапқыда тұрақтандыру қорынан жеткізілген картоп арнайы шағын қаптарға салынып, килограмы 130 теңгеден босатылды. Онымен қатар 375 теңгенің картобы да сөреде сықа толып тұрды. Қазір 130 теңгелік картоп орнын 355 теңгелік картоп алмастырған сияқты. Бұған дейін таңдау алушыда болса, енді барға қанағат етуде.

 – Көкөніс бағасының бұлай құбылып тұруы қалыпты жағдай. Көбінде баға мейрамдар мен мерекелердің қарсаңында шарықтап кететіні бар. Дегенмен әлеуметтік дүкендер мен әлеуметтік базардан картоп, пияз, жұмыртқа және басқа да азық-түлік пен көкөністі қолжетімді бағамен сатып аламыз. Кеше ғана шарықтап кеткен картоп бағасының алдын алып, әлеуметтік дүкендер мен шаһардағы және аудандағы сауда орталықтарында арнайы сөрелер ашылғаны көңілге демеу болып тұр. Картоп 130 теңге, сәбіз 90 теңгеден толып тұр. Ал әлеуметтік дүкенде сізге қажет тауарды үнемі төмен бағада таба аласыз, – дейді Тараз қаласының тұрғыны Бибіхадиша Отарова.

Ал әлеуметтік дүкеннің сатушысы Асыл Жалынбет күнделікті тұрақтандыру қорынан жеткілікті мөлшерде картоп жеткізіліп, әрбір сатушыдан 3-4 қап картоп өткерілетінін айтуда.

Марат ҚҰЛИБАЕВ