Алматы қаласында Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың жоғары мемлекеттік қызметке келгеніне 30 жыл толу мерейтойына арналған «Кемеңгерліктің 30 жылы» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция өтті. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев конференцияда сөйлеген сөзінде тәуелсіз Қазақстанның тарихы, шын мәнінде, мемлекетіміздің негізін қалаушы Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың көшбасшылық тарихы екенін атап өтті. – Бұл жай ғана мерейтойлық дата емес, «қазақстандық даму» жолын анықтаған ел тарихындағы аса маңызды кезең болды, – деді Қазақстан Президенті. Қасым-Жомарт Тоқаев Елбасының басшылығымен посткеңестік кеңістікте ең табысты мемлекеттік құрылыс жобасы жүзеге асырылғанын шетелдік сарапшылардың мойындайтынын айтты. Баяндамада айтылғандай, инфляцияның шарықтаған, кәсіпорындардың жұмысы тоқтаған, тауарлардың жаппай тапшылығы күшейген кездегі посткеңестік экономиканың қирандысының орнына әлемнің ең дамыған 50 елінің қатарына қосылған күшті мемлекет құрылды. Мемлекет басшысы қазіргі халықаралық қатынастардың негізгі факторларына айналған Азиядағы өзара ықпалдастық және сенім шаралары кеңесі, Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының съезі, Тәуелсіз мемлекеттер достастығы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Еуразиялық экономикалық одақтың құрылуы сияқты Елбасының сыртқы саясаттағы бастамаларына жан-жақты тоқталды. – Қазақстан орасан зор ядролық қарудан өз еркімен бас тартып, Жер бетіндегі ірі ядролық полигондардың бірін жапты. Елбасы әлемдік дипломатия тарихына жаһандық ядролық қаруға қарсы қозғалыстың көшбасшысы ретінде енді. Тұңғыш Президент қана Қазақстанның астанасында Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымының әзірге осы мыңжылдықтағы алғашқы әрі жалғыз саммитін өткізіп, еуразиялық қауіпсіздік декларациясын қабылдады. Елбасы әлемнің ең биік мінберлерінен халықаралық қатынастарды түбегейлі реформалауға бағытталған ұсыныстарын жеткізді, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

Мемлекет басшысы сөзінің соңында Қазақстанның Тұңғыш Президенті саналы ғұмырын халқына қызмет етуге арнаған елінің адал перзенті әрі жаһандық деңгейдегі саясаткер екенін атап өтті. Конференцияға қатысушылардың алдында сонымен қатар Қазақстанның Тұңғыш Президенті – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев та сөйледі. Елбасы конференцияда сөйлеген сөзінде еліміздің бірінші басшысы лауазымындағы бүкіл қызметі Қазақстанды дамытуға арналғанын атап өтті. Нұрсұлтан Назарбаев мемлекетті құру жолындағы және егеменді елді қалыптастырудағы қиындықтар туралы айтты. Соның ішінде Қазақстанның Тұңғыш Президенті тоқсаныншы жылдардың басында еліміздегі ұлттық экономиканың қирауына, этносаралық қақтығыстардың пайда болу қаупіне байланысты жағдайды атап өтті. – Қазақстан демографиялық құлдырау шегінде тұрды. 1989 жылғы халық санағына сәйкес, байырғы халық – қазақтар 39 пайыз немесе 6,5 миллионнан сәл ғана астам адам болды. Сол кезеңдегі ауыр экономикалық ахуал халықтың Қазақстаннан көптеп көшіп кетуіне алып келді. Ол жылдары орташа өмір сүру жасы 5 жылға қысқарды, туу көрсеткіші бірден төмендеді, – деді Нұрсұлтан Назарбаев. Елбасы тәуелсіздіктің алғашқы жылдары Қазақстан көлік қатынастарының теңгерімсіздігі мен экология мәселесі күрделі технологиялық тұрғыдан ең артта қалған республикалардың қатарында болғанын жеткізді. Тұңғыш Президент елімізде қабылданған бағдарламалардың және өткір әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешуге бағытталған даму стратегиясының жүзеге асырылу нәтижелеріне тоқталды. Сонымен қатар әлемдік даму үдерісіне әсер ететін стратегиялық сын-қатерлердің бірнеше тобын атап көрсетті. Атап айтқанда, қарқынды әрі үздіксіз технологиялық толқын, кезекті индустриялық революцияға байланысты экономикалық парадигманың ауысуы, әлемдегі геосаяси жағдайдың өзгеруі, түрлі сипаттағы жаһандық деңгейдегі қақтығыс. – Халық пен Президент әрқашан бірге болуға тиіс. Сонда ғана жетістікке жетеміз. Менің аға буын өкілдеріне айтарым, сіздердің даналықтарыңыз жастардың дұрыс жолмен жүруіне, Отанды сүюіне, мемлекетті нығайтуына, Тәуелсіздікті қорғауына және жарқын болашақ үшін еңбек етуіне жәрдемін тигізуі тиіс. Орта буын өкілдеріне айтарым, сіздердің жинаған тәжірибелеріңіз – қиындықтарды еңсеру жолында бәрімізге көмегі тиетін баға жетпес капитал. Ал жастарымызға айтарым, жақсы өмір сүрудің бір ғана жолы бар ол – еңбек ету. Еліміздің келешек жолын сіздер анықтайсыздар, – деді Елбасы. Халықаралық конференцияның пленарлық отырысына «Жаңару» жемқорлыққа қарсы жалпыұлттық қозғалысының жетекшісі, Демократиялық күштердің жалпыұлттық коалициясының мүшесі Оралбай Әбдікәрімов, Ресей ғылым академиясының Жалпы тарих институтының директоры Михаил Липкин, ҚР Парламент Мәжілісінің депутаты Қуаныш Сұлтанов, Шанхай қоғамдық ғылым академиясының Ресей және Орталық Азия зерттеу орталығының директоры Давэй Пан, Өзбекстан Президенті жанындағы стратегиялар және аймақаралық зерттеулер институтының директоры Элдор Тахиров, Қырғыз Республикасының экс-мемлекеттік хатшысы Османқұн Ибраимов, Америкалық саясаттанушы және журналист Ариэль Коэн, Әзірбайжан Республикасының Милли Мәжілісінің депутаты, Әзірбайжан мемлекеттік басқару академиясының жанындағы саяси зерттеулер институтының директоры Эльман Насиров, «Валдай» халықаралық пікірталас клубының бағдарламалық директоры, Ресей СІМ Мәскеу мемлекеттік халықаралық қатынастар институтының (МГИМО), халықаралық зерттеулер институтының директоры Андрей Сушенцов, мемлекет және қоғам қайраткері Равиль Чердабаев қатысты.