Фәнилік драма

Фәнилік драма
ашық дереккөз
Фәнилік драма
(рубаяттар) Ғаламдық болмаса апат тосын, асқан, Жер көшіп, кетпес, сірә, босып аспан. «Бұлардың асты-үстінде мен де болғам» деп жазсам, қайда жазам осы бастан?.. *** Айтатын бір тілегім достарыма: – Тағдырдың төз де «әзіл-оспағына», Өмірдің өңі кіріп тұруы үшін, Қайратқа қайсарлықты қос тағы да. *** Өмірде қоспау үшін зарды зарға, Керек деп айналдыру Арды Заңға сенген ем... Сенетінім тым көп еді, Қалғаны қазір енді... жалғыз Алла... *** – Ол – сен емес заманы ап қалатын, Болашақтан ол орнын тапқан ақын! Сол да жетер, сені оған замандас деп, Ұрпақтарың болса егер мақтанатын. *** Бір құзғын саңырығын бүркіп кепті, Сонда да үй иесі үркітпепті. Қарғадан қорыққанын жасырмақ боп, Құрметтеп елге оны «бүркіт» депті. *** – Сен кетуші ең жүректі елжіретіп, Сол жүректі қалушы ем мен жыр етіп... Сен де жоқсың, жыр да жоқ, жүректе дерт... О, қандай кез, япыр-ау, келді жетіп? *** – Пәктігімен ұқсайтын балаға да, Хақтығымен ұқсайтын данаға да, Ай дидарлым, жан жоқ-ау сенен асқан!.. Бар болса, ол болар-ау Ана ғана. *** Мұнай мен газ шапшыса маң далада, Қаптайтын көп ұқсаған қандалаға. Соқтығысып сол аран Жер сілкінсе, Үлгіре ме адамзат таңғала да? *** – Кешірім сұраса егер қасың келіп, Қайтер ең?.. Кешу, кешпеу – басыңда ерік. «Кештім» де. О да жаза. Жүрсін күйіп, Сендегі адамдықты басым көріп. *** Шегіренге бальзактық аумағы ұқсап кеміді ұят, әдептің аулы алыстап. Сондадағы әл кеткен ұят байғұс, Ұятсыздық дәуімен аударыспақ... *** – Қоғамның жүрсең де, дос, боп ақылы, Дәметкен сен емессің мол ақыны. Аман бол сол сүйікті ұйығыңда, Ғылымның бастауы бар, жоқ ақыры... *** Ажалдың келуінен үрке ме деп, Тіршілік білгізбейді-ау бүркемелеп. Түскенше жер қойнына айналармыз, Жапалақ қарға ұқсап шыр көбелек... *** Дауасыз дертке жоқ боп дәуір емі, Қайғырып қимастықтан ауылы, елі, Әлсіреп жатқан достың әрең айтқан әзілін есту қандай ауыр еді?!. *** Не пайда, не зиян бар бұдан маған: бүгінде көп нәрсеге күмәнданам... Ал күмән туды-ау тұман төңіректен, Адаспай қалай жүрмек тұманда адам? *** – Аяр сөзге көзі ашық жүрмес шыдап, Бола алмайды ол маған да білмес сұрақ. Аярлықты жұмсаған залымдықты, Танып алмақ бар болса кімде ес, шырақ! *** – Сен кеңірек ойларсың, мен кемірек... Болды емес пе жүрмесе елде мінеп. Тек ел етек жабуын көздесем мен, Тек төбені көздеу ғой – сенде тілек! *** Деместен қызығынан құр қалармын, Әйтеуір О дүниеге бір барармын. Кетерде жылауы емес қимастардың, Қиқуын естісем-ау тырналардың! *** Ақырып келіп, аймалап, толқын жағаны, Көпірген көңлі көншіп бір тыным табады. Алтындай құмда алтындай бикеш түндегі ләззатты еске ап, құмменен тәнін жабады... *** Жетім бала... Не күтпек жетімді алдан?.. Көңіл жарым, жоқшылық, кетілді арман... Бірақ өмір көбін-ақ қайсар қылған, Шыңғыс хан да жасынан жетім қалған. *** Өз жағына тарта берген көрпені, Қаншаларды қиянатпен өртеді! Қиянаттың туатыны – дұшпандық, Дұшпандықтың қан төгіс қой ертеңі. *** – Деместен «Қартайғанда ел не дейді?», Қарашы: қалай, қайда өрмелейді?! – «Молам да өлсем биік болсын!» дейді, Биліктің дәмін татқан ергежейлі. *** – Айтсаң айт той дейтұғын жарықтықты, Ас-суға жұрттың бәрін қарық қыпты!.. – Кей пысық ел тойынан ақша айырып, «Сарқыт» деп алдын ала алып тықты... Жан ба едім мекен еткен айдаланы, Құдай-ау, көрген қызық қайда бәрі?! – Осы шақ, осыншама осалмысың?.. Неге өмір өткен шаққа айналады?.. *** Фәнидегі аяқтап сапарларын, Кетіп жатыр біртіндеп қатарларым... Қимастықпен қиналсам медет көрем, Бақида да бас қосар жаһан барын... *** – Достарым-ау!.. Көбіңе жалғыз сұрақ: Неге ерте кеттіңдер? Ал біз шыдап, жүре тұрсын дестің бе бұл фәниде?.. Жүрмін... бірақ жан жылап жалғызсырап... *** Қозыбасы, Аңырақай – қатар аймақ, Жер емес бұл өткен тек атан айдап... Орда орнап, жау қирап қалған кезге, Әттең, неге болды екен аты-ақ айғақ?! *** Жаңғырған жалғыз ұран: «Қыр тағы да!» Шапшыған қан айналған бұрқағына, Майданға кірген жүйткіп тайсалмастан, Қайсысы ер: сарбаз ба, әлде тұлпары ма? *** – Жәнібек хан менен хан Керейлерім, Тәуелсіздік – сенің де мерейлерің. Ол болмаса «Орыстың патшасы озық, Қазақ ханы – кертартпа» демей ме едім... *** Кетпесе де сенімен ғасыр байып, Кетер кезді жақын ғып жас ұлғайып қалғандығы жасытса, қатайтады болғандығы, о, қанша асыл ғайып... *** Білмей қойдым мынаның еш амалын: маған тағдыр жапсырып, «дос» арамын қастық жасап өтіпті... Енді қайтіп кеше аламын немесе өш аламын?.. *** – Даң-дұң... айғай... сахнаның жарқылдары... Осыны да дейміз бе ел ән тыңдады?!. – Бұлбұл үнін білмеп пе ең өшіргенін, Қарғалардың қаптаған қаңқылдары? *** Қар жауып тұр. Қылаусыз аппақ рең. Көкшіл емес, көктен кеп жатқанымен. Неге аппақ? Ақ ниет керек дей ме, Адамзатқа бәрін де тапқанымен? *** Жасым келіп сезгенмен күз лебін де, Жан анамның іздерін іздедім де, Бар тапқаным – қалыпты мейірімі, Құрдастары анамның, жүздеріңде! *** – Жарқыным, жан болсаң да жолықпаған, Көзіңде бір сыр тұр-ау... Оны ұқты ағаң. Бірден-ақ бір сырласың боп кетер ем, Жастан ба... жасқаншақтау болып барам... *** – Не мінез жоқ, не сөз жоқ елді үйірген, Соған дауыс бер дейді енді үйіңмен!.. – Қалбалақтап қанатын қанша қақсын, Ұша алмайды бәрібір желдиірмен. *** – Мен білсем, еш қиянат етпеу үшін, Өкпе-наз жауыздыққа жетпеу үшін, Жүректе жату керек бір жылы мұң... Сонда оның тас жүрек боп кетпеуі шын. *** Ол шығарар адамдық төріне де, Ол болмаса адамың – өлі дене. Ол – махаббат, лаулаған қып-қызыл от! От – құдірет екіге бөліне ме?! *** – Сенің басың деуші едік бас-ау дана, Ұқсайтынсың момынға, асауға да. Бәрі келді қолыңнан. Тек келмеді-ау, Жауыздыққа жауыздық жасау ғана. *** – Білместен ол досымыз шаршағанды, Меңгерді ғылымдағы барша амалды! – Дұрыс қой көп білгені... Ал жақсысы – білмеуі: күн, ай, жылы қанша қалды? *** – Мынау өңір көз болса шола алатын, керемет қой! Ал онсыз... томаға тым... Көлін, өрін, тау, құмын суреттесе-ау, Бір ай жүріп Қуандық Шолақ ақын! *** – Қумадық, дос, көп қызықты бір күндік, Ұялдық па?.. Әйтеуір біз іркілдік. Енді солар сағынтып жүр... Қууға берілмейді-ау, берілмейді мүмкіндік! *** – Ғашықтық отына орап бөлегенде, Ұқсаймын Мәжнүн, Қозы, Төлегенге!.. – Махаббат! От бөлінбес замандарға, Өртелген баяғы өткен бабаңдар да! *** – Өлеңін... құмға сіңген су сияқты... – О-о-һо!.. Дерсің мүмкін: «бу сияқты»?! – Жоқ. Мөлдір судай болып көрінді елге, Жатқан соң сіңіп кетіп көңілдерге... *** Жүруші едім Құдайдың күні көп деп, Пысықсуым сыры не бүгін ептеп?.. Ой шошытты! – Себеп сол: «Бұл ісімді мен кеткен соң кімім бар біліп етпек?!»

Тараз қаласы.

Ұқсас жаңалықтар